Parteneriat strateghicu româno-frânțescu
România ş-Franţia ș-aspunu diznău apofasea ta ș-anvârtușeadzâ ligâtura di dauli părțâ
Tașcu Lala, 11.11.2024, 22:59
Nica ditu eta 19, Parislu eara prota opţiuni ti elitili româneşțâ ți ș-pitrițea fciorilli la studii tu Ascâpitatâ. Tutu tu Frânțilli ș-aflarâ apanghiu mulţâ româñi ți loarâ parti la ximutarea ditu 1848, di cara minarea a loru di alâxeari fu dânâsitâ di reacţiunea di nuntru, andrupâtâ di ascherea otomanâ ș-aruseascâ di aputurseari.
Istorițlli dzâcu că andruparea susto a amirălui frâncu Napoleon III-lu fu ațea ți apufusi ta s-facâ Unâ Prințipatili Româneșțâ, tu 1859. Franţia eara unu locu multu vrutu ti azilu ș-ti ațelli ți alumta contra a comunismolui ascâpaţ di dictatura ditu vâsilie, dictaturâ bâgatâ di ascherea sovieticâ di acâțari. Plichisitorlu Constantin Brâncuşi, eseistul Emil Cioran i dramaturgul Eugene Ionesco suntu numi avdzâti tutnâoarâ, mondiali, frânțeșțâ i româneşțâ.
Mass-media ş-opinia publicâ ditu Hexagon vibrarâ la Revoluţia româneascâ anticomunistâ ditu 1989, ți s-bitisi cu cama di unâ ñilli di oamiñi vâtâmaț. Dupâ bâgarea ali democraţie Bucureşti, ligâturli di dauli părțâ româno-frânțeșțâ s-feațirâ tutu ma buni ş-ma streasi, iara tu 2008, simnarâ unu Parteneriatu Strateghicu. Tu aestu chiro, tu yizmâciuni 2006, Bucureştiul fu nicuchirlu ali andamusi francofonâ a șefañiloru di statu.
Luni dicsearâ, Paris, premierlli româñi, Marcel Ciolacu, şi ațelu frânțescu, Michel Barnier, zburârâ ti anvârtușearea a Parteneriatlui Strateghicu di dauli părțâ, iu angricarâ ma multu pi icunumie ș-apârari. Doilli șefañi pufisirâ investiţiili tu dumeni-clleai, cata cumu dumenea IT, aeronauticâ ş-energheticâ, ți suntu di thimelliu.
Fâțearea diplâ a emburlâchillei di dauli părțâ tu aeșțâ 16 di añi di Parteneriatu Strateghicu, s-veadi tu unâ crișteari a ligâturloru icunomiți cu tradiţie, cata cumu Dacia Renault, iara aesti suntu argumenti salami ta s-ducâ ninti lucurlu deadunu tu unâ turlie anvârtușatâ – dzâsi prot-ministrul Ciolacu, aleptu di corespondentul Radio România di Paris.
Şeflu ali chivernisi di Bucureşti mindueaști că lucurlu deadunu s-feați ma salami tu ți mutreaști securitatea, ama ș-apofasea a prezidentului Emmanuel Macron, Franţa ş-lo rollu di naţiuni-cadru ali Parei di Alumtâ NATO tu Românie, unâ ș-unâ dupâ aputursearea ali Ucrainâ di Arusie, elementu di simasie ti anvârtușarea ali poziţie a Suțâllei pi flanculu ditu apiritâ. Fu scoasâ tu migdani ș-vrearea ali Franție ta s-creascâ prezenţa militarâ tu Românie, ți easti tora di 800 di aschirladz.
Premierlu Ciolacu âlli hâristusi a omologlui Barnier ş-ti andruparea niacumtinatâ ali Franţie tu ți mutreaști integrarea acutotalui ali Românie tu Spaţiul Schengen, di libirâ urdinari, cata cumu ș-aderarea la OCDE, unâ prioritati mari ali chivernisi di Bucureşti.
Anlu ți yini, România ş-Frânția va s-yiurtuseascâ 145 di añi di ligâturi diplomatiți şi ahurhirâ ta s-lucreadzâ la ma multi iventuri ți va sâ scoatâ tu migdani avuțâllia a dauloru culturi şi ligâturli anamisa di eali.
Autor: Bogdan Matei
Apriduțearea: Mirela Sima-Biolan