Cali românească tră yipturli ucraineani
Ucraina ari nădie la ună creastire a exporturlor a lei di yipturi, acă ari blucada arusescă tru porturli a llei di la Amarea Lae, după ţi Romania apruke că pampori ucrainene s-treacă pritu Canalulu Bâstroe.
Mihai Pelin, 14.07.2022, 12:53
România ş-deadi acordul că pampori sum hlambura ucraineană ncărcate cu yipturi s’poată s’treacă pritu canalele Chilia şi Bâstroe. Apofasea a autorităților române yine tru contextul a eforturilor ţi li faţi văsilia a noastră ti s’agiută Ucraina, cu scupolu ti ñicurarea a consecințelor agresiunillei ali Rusie. Uidisitu cu MAE, acordul a partillei române tră ufilisearea-a a canalului Bâstroe tru scoplu di tranzitari a pamporiloru ncărcati cu yiptu ari ună simasie excepțională, hiinda avută tru videală importanța ti diversificarea și fluidizarea a călliurloru di transportu ufilisiti tră exporturile ucrainene di yipturi.
Unăoară cu acordul a partillei române fu sumliniată, tutunăoară, mențănearea a pozițiillei di principiu a Româniillei mutrinda proiectul ti dizvoltarea tră navigație a canalului Bâstroe, cum și necesitatea ca acesta s’tiñisească pruvidirli a ndreptului internațional aplicabil, inclusiv reglementările tru materie di protecție a fisillei. Tru idyiulu kiro, partea română ş-lu tăni angajamentul tra s’facă ma largu gaereţ niacumtinati, tru numi național și tru cadrul UE, tră s’licşureadză tranzitul și exportul di yipturi ucrainene, inclusiv pritu intermediul a porturilor românești di la Dunăre și Amarea Lae.
Construcţia a canalului Bâstroe, cari faţi ligătura anamisa di Dunăre şi Amarea Lae, ahuhri tru 2004. România căftă ali Ucraina s’dănăsească aestu proiect, avânda tu vidială că ună parte ditu el treati nolgica di Dilta a Dunăllei — aflată tru patrimoniul mondial UNESCO – şi calcă ma multi convenţii internaţionale ditu domeniul protecţiei fisillei, hiinda zñiipsiti niscănti cişiti di fauna. Autoritățile internaționale diadiră ndreptate României, ama, cututi timbihili oficiale, canalu fu dişcllisu di Kiev tru 2007. Tru paturli dzăli ditu soni, 16 di pampori tricură pritu aestu uidisitu cu spusa a autorităţilor ucrainene.
Tru aestu contextu, dilegaţii militare ditu Rusia, Ucraina şi Turcia s-andămusiră, ñiercuri, cu oficiali di la ONU la Istanbul, tră discuţii ligatu di ahurhearea diznău a exporturilor di yipturi ucrainene ditu portul Odisa, di la Amarea Lae. Dupu muabeţ, fu adratu un ţentru di coordonare tră asiguripsearea a rutelor, precizeadza Ankara, un acord hiinda ti simari săptămâna yinitoare. Tutunăoară, părţile s’akicăsiră ti niscănti controale comune tră verificarea a yipturloru tru porturi.
Reuniunea s’faţi tru contextul a creaştirilleii păhadzlli a produselor alimentare la nivel global, parţial di itia a aputrusearillei Ucrainăllei di cătră Rusia ahuhrinda ditu 24 di şcurtu. Ucraina, alpatrulu mare exportator mondial di yipturi, fu forţată tra să-şi redirecţioneadză livrările di yipturi pe calea di heru ditu ascăpitată pritu Polonia, Slovacia ică România. Exporturile a llei sunt ambudyusiti tru Amarea Lae di pamporili militare ruse, kiro tru cari minile marine ar4dăpsiti di Kiev suntu şi eali ună problemă.
Tru săptămânili ditu soni, Turcia, membră a NATO, ş-multiplică eforturile diplomatice tra s’agiută cu ahurhearea diznou a darillei-loarillei yipturli. Uidisitu cu autorităţli nturţeşti, 20 pampori comerciale aşteaptă tru aistu kiro tru Amarea Lae şi potu s’hibă ncărcate iruşi cu yipturi ucrainene.
Autoru: Mihai Pelin
Armânipsearia: Taşcu Lala