Agenda armaneasca 2014.01.21
Ninte di duţire ninte spunirea a retrospectivâl’ei priste evenimentile a anlui 2013,
Hristu Steriu, 21.01.2014, 22:17
va videm un evenimentu di dzâlile aeste, anulu 2014. Evenimentul si feaţe la Vatican, la caplu a bâsearicâl’ei catolicâ şi omlu ţi fu aleptu personalitatea nai ma proeminenta a anului 2013 la Radio România Internaţional.
Presedintile a postului public di radio din Romania, Ovidiu Miculescu, fu aprucheat in audienta, sambata, 18 gh’inar 2014, di Papa Francisc.
Va nâ turnăm la hâbare şi siptâmâna ţi v’ine.
Unâ hâbare laie tru prota siptâmânâ a mesului.
5 sep
Muri scriitorulu, poetulu, lexicografulu Ilia Colnia, di-tru Albania. După cum nâ informa domnul Tiberius Cunia, dzâlile aţeale avea muritâ şi un scriitor armân di-tru Canada, di Montreal, Vasile Tega, tru ilichie di vârâ 90 di an’i.
10 agheazmăciune
Fu dişcl’is chentrul Dhyeata, bâgat pi cicoare di doi tiniri cu mare mirache trâ cultura armâneascâ, Georgiana Vlahbei şi Dani Nancu. Numa “Dhyeata” easte dupâ numa a poeziil’ei a li Marida Caragiu Marioţeanu “Dhyeata tra hil’i-mea”, a li Matilda Caragiu Marioţeanu.
14 agheazmăciune
Suţata multiculturalâ Nicu Hagi, di Câmpulung, deadun cu Suţata culturalâ armâneascâ, di Bucureşti, spusirâ stran’ile armâneşti şi aţeale musceleane (di –zona Câmpulung Muscel). Oaspita di aname di-tru Machidunie fu Vanghea Dimitrijeva-Kuzmanoska di Shtip, cu stran’e armâneşti. Cadure şi filmare di aclo, Costa Farmazon
22 sep
Filmul “Aromânii”, Maria Cica, TVR2, cu difuzare săptămânalâ di la işita a cirişarului, tru 15 episoade.
23-29 sep
Bruxelles Festivalul limbilor, culturilor şi spiritualităţilor din Europa — ediţia 2013 consacrată a limbâl’ei românâ.
28 sep
Un mes di la premiera, la Festivalul chinematografic “Anonimul”, di Sf.Gheorghe, iu nu feaţe parte di-tru concursu, ama fu multu ghine aprucheat di public, a filmului “Esc nâ babâ comunistâ” a reghizorului Stere Gulea; 1989, “Moromeţii”, 1978 filmul “Iarba verde de acasă” tru care giucă şi acorulu Ion Caramitru; 1991 “Piaţa Universităţii”
29 sep
Un tinir armân cu vreare trâ dramaturghia a lu Moliere, care tru 2006 traduse pi armâneaşte piesa Tratuffe, si feaţe ghambro. Shi, tra-s nâ indium la unâ altâ piesâ a lu Moliere, Gh’iatru fârâ s-va, Mihai Sima vru sâ si facâ ghambro şi dzâsirâ deadun cu vruta a lui Corina Babu, “Da” la oficiula a staril’ei civilâ şi dinintea a preftului. Aşi că, ţi ligă dumnidză, omlu s-nu disfacâ ! Casâ di cheatrâ a lu Mihai Sima !
27 –29 sep Dzâlile a Culturâl’ei Armâneascâ, ediia a X-a
La teatrul Elpis di Constanţa, dişcl’idirea ofiţialâ a evenimentului.
Prezentarea a filmului a lu Toma Enache “Nu esc faimos, ama esc armân”, cu lansare programatâ priste un mes. Fu giucatâ piesa “Lali Nida s-amuliseaşte cu strânghil’i”, adaptare dupâ piesa a lu Ion Luca Caragiale (1852-1912), “Conul Leonida faţă cu reacţiunea”
Manifestările si dusirâ ninte dzua alantâ tru localitatea Mihail Kogălniceanu
12 oct
Toma Enache, interviu la postul di radio Europa FM, di-tru România, la emisiunea “Unâ dimneaţâ di milioane”
12-14 di sâmedru,
la Viena loclu tru care la 1813 mihail Boiagi tipiusi unâ gramaticâ arm`neascâ, fu organizat un simpozion tru coordonarea a cercetătoruolui professor Tede Kahl. Actorulu armân Costa Temeli, care giucă şi nişte schene dupu cartea a lu Antoine de Saint Exupery, “Le petit prince”, adusâ pi armâneăste di Tede şi Marilena Kahl, “M’iclu amirâruş” spuse cum duup ţi bână mulţâ an’i largu di grailu armânescu, si turnă diznou la limba trâ care fac dimândare pârinţâl’i di sum ;plocile di muminţâ. Costa Temeli avdzâ zborlu cu numa a unei dzuâ cându eara tru Spania: S-afla tru localitatea Bilbao, tru reghiunea bascâ bascâ shi avdzâ unâ featâ cari ntribâ “tsi dzuuâ easti” shi avdzâ apandisea tu castilianâ “lunes”, ţi canda lu diştiptă di-tru somnu. Vidzu cum tru castililanâ si spune a dzâlilor tut ca pi armâneaşte, dupâ limba latinâ. Spectacolul a Costa Temeli avea numa “Cântic ti paplu a meu”.
17 oct
La 17 octombrie 2013, tru arada a manifestărilor dedicate a aniversaril’ei a 100 di an’i di relaţii diplomatiţe româno-albaneze, Ambasada organiză în colaborare cu Teatrul Naţional din Tirana, un concertu di gală, cu participarea a violoncelistâl’ei Klara Bregu (Universitatea di Arte Tirana) şi a sopranâl’ei Arlinda Morava (Opera di stat din Galaţi, România), acompaniate di Sextetulu a Universitatil’ei di Arte di Tirana.
18-20 oct
“Dzâlile a culturâl’ei armâneascâ” Scopia 2013, ţânute Scopia di SSAAM
Simpozion “Cultura şi civilizaţia armâneascâ tu Balcan”;
Evinimenti la Manifestatsia: – Simpoziumlu,”Cultura shi tsivilizatsiea armaneasca tu Balcan”.
24 sâmedru
Gala di lansare a filmului “Nu esc faimos, ama esc armân”, a lu Toma Enache, care di-tru 25 sâmedru intră sâ ruleadzâ tru chinematografile din România.
1 brumar
aniversare 85 di an’i di cându fu lansatâ prota emisiune di la Radio România.
2-3 brumar sârbâtoarea trâ Sâmtul Dimetru di la suţata multiculturalâ Nicu Hagi, di Câmpulung, sudlu a li Românie, la poalile a Carpaţilor, ca un curcubeu di ligâurâ cu Munţâl’i a Pinduui di iu eara vinit Nicu Hagi, aţel a cure numâ u poartâ suţata.
6 brumar,
La Ministerlu trâ Afaceri Externe (MAE) di Bucureşti, Ministrul delegat trâ Românii di Pritut, Cristian David, apruche unâ delegaţie a comunităţii aromânilor din Republica Albania, condusă di Ilia Gjoka, preşedintile a Ligâl’ei a Aromânilor di-tru această ţară, ocazie cu care spuse diznou agiutorlu a României trâ această comunitate. Unâ adunare similarâ si avea faptâ primuveara, tru perioada 11 -15 marţu 2013.
15 brumar
Oaspitâ la SCA Bucureşti, Eliza Zdru, realizatoarea a filmului “Cntiţe trâ un muzeu”. Filmul fu prezentat la SCA şi zburashti di pareia di cantatori farserots di Cogealac. Eliza Zdru zburâ şi di proiectul a l’ei cu numa “Stra-paplu a meu, Mita Zdru, fu scos tu cadru di fratslji Manakia”.
1 andreu
Dzua Naţionalâ a li Românie: la Alba Iulia (chentru) avut loc, ca di ma mulţâ an’i, tru aeste dzâle, a XVII-a editie a Congresului a li Spiritualitate Româneascâ. La reuniune furâ prezenţâ delegaţ di-tru 23 di state di pi ma multe continente. Tema di anlu aestu fu “Starea a întreagâl’ei românitate la 95 di an’i di la Marea Unire di-tru 1918”. Unirea a tutulor provinciilor romanesti intr-un stat national unitar avu loc la Alba Iulia, tru dzua di 1 andreu.
Cu unâ dzuâ ninte, di sârbâtoarea a sâmtului ţi deade numa a meslui 12 a anului, Sâmtul Andrei, fu sârbâtoarea a românitatil’ei, a român’ilor di pritut în lume.
Congresulu a Spiritualitatil’ei Româneascâ, desfăşurat di viniri pânâ dumânicâ, 29 brunar-pro andreu, si ţânu la alba Iulia şi Zlatna (centrul Romaniei); easte agiumtu la a 17-a ediţie. Prima ediţie a Congresului avu loc tru 1993, cu scupolu a faţiril’ei ma sânâtoasâ a ligăturilor a român’ilor din lumea întreagă cu ţara şi a stabiliril’ei a agiutorului necesar ţi prinde s-lâ hibâ dat di România a comunităţilor româneşti di pretutindeni.
5 andreu
Premiul şi medalia “Unica Maestrale” data la Festivalul Babel Film, di la Universitatea di-tru câsâbălu Cagliari, di Sardinia, a filmului “Nu esc faimos, ama esc armân”, a lu Toma Enache.
9 andreu
Muri publicistul şi omulu di culturâ Hristu Cândroveanu, editorulu a revistilor “Deşteptarea” şi “Dimândarea”, fosu preşedinte a Suţitatil’ei di Culturâ Macedo-română (a cure prezidentu actual easte actorulu şi rehizorulu Ion Caramitru). Hristu Cândroveanu fu conducăedintile fondator Atanasie Nasta, şi a cenaclului literar “George Murnu”, înhiinţat di-tru 1975, tut aţel an cându Hristu Cândroveanu scoase şi unâ antologhie armâneascâ.
16 andreu
Ministerul a Afacerilor Externe apânghisi pi 16 andreu 2013, evenimentul dedicat a aniversaril’ei a 100 di an’i di relaţii diplomatiţe bilaterale anamisa di România şi Republica Albania.
Ambasadorulu a Republicâl’ei Albania la Bucureşti, Sami Shiba, prezentă salutulu a popului albanez trâ întreaga Românie, mulţan’isinda a Ministerului Afacerilor Externe trâ organizarea a liştei manifestare.
Bitisim aoa retrospectiva ţi u feaţim tut câte patru meşi, tru treie părţâ, priste evenimentile a anului ţi tricum 2013. Hibâ ca anlu 2014, tru care intrăm, s-nâ aducâ maşi ghineţ !