România, oaspi di tin’ie a Panayirlui Internaţional di Carti di Istanbul
Tru harea di vasilie tin’isitaa a Panayirlui Internaţional di Carte di Istanbul, organizat anamisa di 7 şi 10 di brumar sum sloganlu Avem borgi s-va spunem ndaua zboara”, România avu un program variat cari acata tru isapi numi di vazi dit litearatura română contemporană. Gabriela Adameşteanu, Matei Vişniec, Dan Lungu, Octavian Soviany, Carmen Muşat, Daniel Cristea-Enache, Florin Bican, Lucian Dan Teodorovici, Radu Vancu, Vasile Ernu şi Alexandru Matei suntu ndoi di scriitorii cari ş-prezentara litearatura şi deadira apandisi a ntribărlor a publiclui prezent la standul ali Românie.Tu kirolu a panayirlui Internaţional di Carte di Istanbul, s-tanura şi dezbateri, fura lansate versiunile tru limba turcă a volumelor “Suntu o babă comunistă!” di Dan Lungu (Editura Bence Kitap) şi “O fereastră trutunecată” di Florin Irimia (Editura Aylak Adam), s-disvartira andamusi anamisa di profesionişti culturali dit România şi dit Turchia, cata cum şi evenimente tra cilimean’i, em la standul naţional, em şi la ICR Istanbul.
Corina Sabău, 20.11.2015, 19:25
La Teatrul Üsküdar Tekel Stage şi la Liceulu Francez Sainte-Pulchérie dit Istanbul era giucati dauă piese di Matei Vişniec, tru prezenţa a autorlui: Maşinăria Cehov” şi Cuvântul progres spus di mama mea sună teribil di fals”, iara una di dezbaterle cari scoasira tru migdani mari sinfer fu intitulată Litearatura tra copii, un lucru serios” şi l’i-avu ca invitaţ Oana Ispir, di la Clublu a Ilustratorilor, şi pi scriitorl’ii Florin Bican şi Vasile Ernu. Antribat ti lu feati să s-aproachi di litearatura tra cilimean’i, Vasile Ernu spusi că di totna fu un mare fan al cărţalor tra cilimean’i şi că, tru opinia a lui, ari un momentu decisiv, tru ficiurami, a anadamusil’ei cu cartea:
”Ahurhii să studiedzu fenomenul tra furn’ia ca mi interesa, vream să achicasescu cate easti importantă cartea tra cilimean’I şi pricunosc că earam multu nervos pi an’il’i 90 di furn’ia că s-ndreapsi un miraj a discl’idearil’ei, ama pan tru soni, mutrit cu ngatan, fu ma ayon’ea una ncl’ideari. Tru noima că tru România tut ti nsimneadza carte tra cilimean’I nsimeadza apriduteari, avem impresia că avem dininti una diversitate, cându, di fapt, eara vorba di un singur imaginar, di acela tip Disney., Şi nu voi să s-akisească că am tiva contra a pirmituserlor di turlia Disney, criscui şi cu aesti pirmituseri, ama armâne masi una variantă dit ateali pi cari li avem tru mână. Şi tru momentul atel, lucrul nai ma greu n’i si păru ca va s-hiba dispariţia aproapea toatală a cărţlor tra cilimean’i scrise di autori români, cu ilustrari di autori români. Minduescu că easti multu importantu s-nă na spunem pirmituserli isisi ti achicasearea a cilimean’ilor, s-la comunicăm a cilimean’ilor părerle, frimântărli a noastre”
Una altă antribare adresată di jurnalista Carmen Muşat a participanţilor la discuţie fu desi s-poate sa s-ndreaga una ierarhie anamisa di imagine şi textu, tru ti scara textul îşi cl’eamă ilustraţia şi al’iumtrea. Pe scurtu, ti fu prota, textul ica imaginea? Scriitorlu şi traducătorul Florin Bican, considiră că, invariabil, textul, ama că lucrurile nu lipseasti s-armana aşe. Tra s-a curayiu ti comunicari anamisa di scriitori şi ilustratori la pripusi em a scriitorilor, em a desenatorlor, una colaborare. Rezultatlu a aistei colaborari poartă numa di “Bookătăria di texte şi imagini. Antologie di poveşti ilustrate tra copii”, volum aalncitu la Editura Pro Editura şi Tipografie. Easti zborlu ti una carte – manifest, dovada că există resurse proaspiti, em tru zona a textelor originale româneşti tra cilimean’i em şi tru atea ali ilustraţie di carte di calitate. După golu alăsat di dispariţia a titlurilor di carti românească tra cilimean’i dit anii 80, Bookătăria” demonstreadză că ari cabilea ti una anudari ligătura cu una tradiţie aparent kirută.
Ia ti spusi Scriitorlu Florin Bican: ”La pripunirea ali Oana Ispir, iniţiatoarea a Clubului Ilustratorilor, la pripusim a scriitorilor s-cilastiseasca să scrie şi texte tra cilimean’i, pe cari deapoa ilustratorii să-şi poată exersa harea şi imaginaţia. Şi pot sa spun că fu una colaborare til’eaharaua, ilustratorii fura haracochi s-yilipseasca textele pripuse di scriitori, iara autorl’ii fura tru arada a lor harsiţ s-veadă ti ilustraţii işira tru videala dit pirmituserlir a lor. Ditru scriitorl’ii prezenţa anlu aestu la Târgul di Carte di Istanbul, îl’i aflam atel’i trei şi tru aestu tom, ca autori di pirmituseri tra cilimean’i: Vasile Ernu, Doina Ruşti, şi io, Florin Bican. Idheea aistei carti fu s-fatem timbihea că tru România ari em editori, em ilustratori tra cilimean’i.”
Ma largu, Vasile Ernu. Antribat desi litearatura tra cilimean’i nsimneadza una alta turlie di abordare andicra di destinatar, scriitorlu apandasi: ”Cadealihea, cându eşti autor di litearatură şi ahurhesta sa scrii şi tra cilimean’ii dukesta că lucarle agiungu ma complicate. Tra atea că aakicasim cu kirolu că easti multu lisor să-l’i aradz pi maturi şi imposibil să-I’i aradz pi cilimean’i. Ma s-apraftasesta să scrii una carte pi cari cilimean’il’I s-u lugurseasca captivantă, easti un multu mare lucru. Tra atea că pi cilimean lipseasti să-lu l’eai pi napandica iara cilimeanlu nica nu easti altearat di minciună, di falsitate, aşi cum him noi. Iara cartea tra cilimean’i easti un tot, cilimeanlu nica nu fati diferenţa anamisa di textu şi imagine, diferenţă pi cari u fatem noi. Ti atea, zborlu yilipsitor an’I pare puţan niuidisitu cându yini zborlu ti diseamnili tra aesti cărţa tra cilimean’i. Şi atel cari scrie, şi atel cari disimneadză suntu autori.”
Programlu ali Românie, tru harea di oaspi di tin’ie a Târgului Internaţional di Carte di Istanbul, fu organizat di Ministerlu a Cultural’ei dit România tru colaborare cu Institutlu Cultural Român “Dimitrie Cantemir” di Istanbul.
Armanipsearea: Tascu Lala
