România şi Europa

Cându săhăţli bătură ti n’eadză noaptea şi intrarea tu aestu an, România priloa preziditţil’ea ti şasi meşi a Consiliului Uniunil’ei Europeani.

Marius Tiţa, 22.01.2019, 21:01

Easti tra prima oară cându România u ari aistã poziţie complexă tru managementul ali Uniuni Europeane. Dit ahurhitã lipseaşti s-limbidzămu subiectele ali discuţie, s’achicăsimu ţi easti Consiliul a Uniunil’ei Europene şi, dealihea, să ştim ţi va s-zăcă prezidenţil’ea a aiştui organismu. Consiliul a Uniunil’ei Europeane şi Consiliul European, cu cari nu lipseaşti s-făţem alathusi, suntu instituţiili goali ali UE cu caracter explicit interguvernamental.

Tru forumurli a lui specializate, participanţăl’i va-şi reprezintă guvernul işişi, la născănti niveluri, di ambasador, di miniştrii di resortu ica nica şi tră şeflu a statlui ica a guvernului. Cama salami, ari 10 tipuri di configuraţii cari adună stog miniştril’i dit diferitili domenii dit aţeali 28 di stati membre. Aesti adunări suntu cumăndusiti di reprezentanţăl’ii di resort dit statlu ţi u ari, tră şasi meşi, prezidenţil’ea a Consiliului UE. Cara afacerile externe şi politica di securitate, deadun cu comerţul exterior şi coopeararea internaţională tra dizvoltare ies dit aestă procedură, hiinda coordonate di un Analtu Reprezentantu, cu activitate permanentă, agricultura easti ună paradigmă clasică ti cum lucreadză Consiliului UE.

Cându să zburaşti ti politica agricolă comună, Consiliul easti adrat dit miniştril’i ali agricultură dit cathi un di tu statele membre şi easti cumăndusitu di ministrul ali agriculturăi dit văsilia ţi u ari prezidenţil’ea a Consiliului UE. Tra prima giumitati a anlui 2019, adunarli pi tema di agricultură va s-hibă prezidate di ministrul român ali agricultură, Petre Daia. Consiliul interguvernamental nsuţă dit ahuhrită activitatea a comunităţlor economiţi europene. Tu ahurhită eara un Consiliu special al miniştrilor” cari, tru cadrul a Comunitatil’ei Economiţi a Cărbunilui şi Cilechil’ei, aduţea contragreutatea interguvernamentală la Analta Autoritate, supranaţională, cari cumăndusea Comunitatea respectivă, cu cari a ahuhri construcţia a unitatil’ei instituţionalizati ali Europă.

Dealihea, evoluţiile di ma năpoi, cari adusiră ună largă diversitate tru activitatea ali Uniunii Europene u lărdzi coopeararea interguvernamentală la, practic, tuti domeniile dit bana a cathi unlui cratu. Ari fută ndridzeri intense, pi ningă discuţii teribile, mutrinda prezidenţil’ea a Consiliului UE exercitată di România, maxus că s-dimăndă un semestru niacumtinat tru lucru, cu borgi ţi năstrecu fortuma di arada a aiştei responsabilităţ.

Tra prima oară, şi, avem nădia, că tra atea dit soni oară, va si s-facă işearea dit Uniunea Europeană a unlui dit membril’i a l’ei. Easti zborlu, dealihea, di Brexit, fenomen concret ţi nu ari certitudin’i până tru oara dit soni. Tru trei meşi, Marea Britanie lipseaşti s-agiungă un crat di nafoara ali orgnizaţie comunitară europeană, la cari adera tru 1973, ama suntu multu puţăne acorduri mutrinda multili minutişuri a aiştei cali tru năpoi. Acă guvernul di Londra spuni vărtoasi dizacorduri mutrinda condiţiile a Brexitlui cari nu fură vulusiti di respectivlu executiv.

Deapoa, tu inşita a meslui mai, cum easti arada, va s-ţănă alidzeri tra un nou Parlamentu European, tru ună formulă noauă, fără Marea Britanie. Alăxearea a Parlamentului va să scoată tru migdani un şingiru di alăxeri ufiţiali, inclusiv atea a Comisiil’ei Europene, a curi mandat s-bitiseaşti. La aesti alidzeri, ţi s-dizvărtescu tru mandatlu ali Românie tru caplu a Consiliului UE, va s-hibă apufusită, pi thimel’ilu a votlui popular, naua componenţă a Parlamentului European, năulu echilibru anamisa di curentele politice, va s-hibă verificate tendinţili spusi tru societăţli dit cadrul ali Uniuni Europeni.

Tu 9 di mai, după Brexit şi ninti di alidzeri, va s-ţănă un summit european Sibiu, muşeatlu căsăbă dit România, iu liderl’i europeni şi aţel’i a statilor membre ali UE vas ă zburască ti yinitorlu a integraril’e europene, după Brexit şi dinintea a provocărlor contemporani.

Autor: Marius Tiţa

Armânipsearea: Taşcu Lala