Nuclear şi vizual
Ma că tru chirolu a Polimului araţe nuclearulu eara un subiect la ordinea dzuâl’ei, în prezentu, opinia publică internaţională mizi cara s-aibâ avdzâtâ di aşi ţiva. Subiectulu si turnă tru actualitate unâoarâ cu simnarea a acordului mutrinda programulu nuclear iranian. An’i di dzâle avum dipriunâ hâbări dispre continuarea negocierilor, ama di puţâne ori aflam noutăţ care să si impună tru aghenda a dzâul’ei. Părea sâ hibâ genulu di discuţii care continuă până la totala dispariţie di-tru atenţie şi, cu tute aestea, dinâpoia a uşilor încl’ise, pi care niţe jurnaliştil’i nu mata părea interesaţi să li dişcl’idă, si negocia intensu şi serios. Indirectu, acordul reprezintă unâ evoluţie şi tru sensibilile relaţii ruso-americane. Ţeale dauăle părţâ si-au implicat în finalizarea cu succes a negocierilor şi si felicitarâ reciproc. Acordul are elemente concrete, cu pruvideri care va-s da la nâparte pericolulu ca Iranulu să posede arma nucleară. Va să hibă deshiinţate chentre, reactoare şi alte instalaţii, va să hibă reduse stocurile di material nuclear şi totulu sum un control strictu. Tru tut aţeluşi chiro, gradual, va să hibă mutate sancţiun’ile ONU contra a Iranului, instaurate din cauza programului nuclear lansat cu an’i ninte.
Marius Tiţa, 19.07.2015, 22:00
Detaliile tehniţe suntu bogate şi semnificative, ama tut cama greu trâ achicâsire trâ aţel’i care nu suntu specialişti sau macarim avizaţ tru fizică nucleară, diplomaţie sau securitate internaţională. Fu dat la nâparte un pericol ţi nu apărea pi lista a frixilor di primă pagină. Aclo si aflâ, fără di altâ, imaghinile şi ştirile dispre lâieţâle incredibile comise iuva, tru zone care pi agenda diplomaţâlor apar ca hiinda diferite state, tute membre a li Organizaţie a Naţiunilor Unite. Ama ţi si faţe pi teritoriile a-şi dzâsului Statulu islamic scapă a iţe reglementare internaţionale, a iţe rezoluţie ONU, a iţe achicâsire întră mările puteri. În realitate, aclo funcţioneadză nâ structură statală informală ţi transpune în realitate ţeale mai di câtrane minduite a li hiinţă umană. Aclo suntu vâtâmaţ oamie’ni, suntu distruse valori thirie (uriaşe) a patromoniului a li umanitate, aclo si ndregu acţiuni di vâtâmare în întreaga lume. Ţi cara că suntu negate valorile a democraţiilor occidentale, hici ţiva nu îl’i încheadică pi promotoril’i aţiştor idei întunicate să aibă tehnică avansată, inclusiv internetulu, creată di aţel’i a cure distrudzire easte scupolu declarat a pseudo-statului islamistu. Tut ţi si faţe pi pământurile iu si-are instalată are rezonanţă şi efecte di polim distructiv contra a societăţâlor occidentale, easte unâ furvisire thirie (uriaşă) trâ securitatea lor.
Si aţiste efecte nu si manifestâ la vârâ frontieră, cu armate faţă în faţă, că v’in dreptu în tru mesea m’iolgica di societate, tru bana di cathe dzuâ, bagă sum semnul a întribaril’ei realizări sociale şi politiţe di dzăţ di an’i. Aestă fuvirsire di tip nou creadză psihoze şi tensiun’i direct tru bana a membrilor a soţietatil’ei, pitrunde mai ghine, ma eficientu şi ma ieftin dicât iţe armă. Propriil’i soldaţâ”, membril’i a societatil’ei ţi prinde să îl’i apreciadzâ valenţile şi valorile, cedeadză a unor atracţii aventuriste, trădeadză şi si torană contra a propril’ei patridă, lumea democratică. Şi totulu di aform’ia a unei avalanşă informativă ţi are aspectul clar, di manual, a unei acţiune propagandistică di mare eficienţă. Tru aestă alumtă nu easte folosită vârâ armă modernă şi complicată, şi niţe alta veacl’e şi cutrimburător di eficientă ţi un principiu democrartic, libertatea a informaţil’ei. Statulu a teroaril’i contra a oamin’ilor bâneadzâ cama multu şi prota oară pri-tru vizualul agresiv ţi nâ invadeadză mecanismul sensibil a informaril’i di cathe dzuâ. Spaţiul virtual abundă di imaghini suficient tra să ti şocheadză trâ toată bana, cama multu că si deruleadză tru zona di interes gheneral, dânda di unâ parte inclusiv ştirile dispre negocierile di-tru nuclearulu iranian sau ninca şi aţeale dispre succesulu aţistora. Vizualul concret bate nuclearulu virtual iara soluţia easte şi ma simplă. Ea v’ine tut din spaţiul digital şi di-tru accesulu la aeste mecanisme, repudiate ama intens ufilisite di fundamentalişţi. (Marius Tiţa)
