Ma mărli evenimenti a stămânăllei ţi tricu 08.05 – 14.05.2022
Epilog la Colectiv
Bogdan Matei, 15.05.2022, 19:28
Justiția apufusi, după aproapea șapte ani, responsabilitățli penale tru ași-număsitul dosar Colectiv, a nai ma marlui fănico ţivilu ditu România post-comunistă. Foclu nkisi accidintal, pi 30 brumaru 2015, tru kirolu a unui concert rock, tru clubul bucureastean Colectiv, improvizat tru ună fabrică dizafectată, muriră 64 di oamñi, nai ma mulță tiniri, și 186 eara liguiţ, ditu cari unu s’vătămă el işiş ma amanatu. Politic, catastrofa fu dicontată după maş ndaua dzali, când premierul social-dimocrat Victor Ponta dimisionă, sum zorea a manifestațiiloru di pi geadii organizate sum sloganul Corupția vatămă”.
Juridic, ama, saga ţănu până gioi, 12 mai, când aţelli trei patroni a clubului fură condamnaț la termene di hăpsani anamisa di 6 și 11 ani, aţelli doi pirotehnişti cari ndreapsiră focul di artificii di la cari nkisi foclu la câti 6 ani şi 10 meşi, patronul a lor la doi ani și giumitate, aţelli doi pompieri cari avea borgea s’verifică tiñisearea a normelor antiincendiu la Colectiv — la câte opt ani și opt meşi di hăpsani. Patru ani lipseaşti s’armănă tu hăpsani, tră abuz tru huzmeti, politicianul di stânga Cristian Popescu-Piedone, primarul ditu epocă a sectorului 4 ditu București, tru a curi borgi eara eliberarea autorizațiillei di funcționare a clubului. Personaj pitoresc, fostu cârciumar, cu liceul bitisitu la 32 di ani și licența loată la aproapea 40, tru pţănu kiro sexagenarul Piedone lo torlu al Ponta tru 2015 și, după incendiu, dimisionă ditu funcția di edil. Tru 2020, candida și fu aleptu primar a sectorului viţinu 5, atea ţi, dukeaşti presă, easti ti ciudie ahătu tu ţi mutreaşti morala politică autohtonă, ama și dukimăsearea a electoratlui.
Nom tră hidrocarburile ditu Amarea Lae
Proiectul di alăxeari a nomlui offshore, cari are ca scupo ancurajarea investiţiilor tră extrădzearea a importantelor dzăcăminte di hidrocarburi ditu Amarea Lae, fu adoptatu di Senatul di la București, ca primă cameră sesizată. Iniţiatorlli a proiectului, ditu coaliția guvernamentală PSD-PNL-UDMR, susţăn că, pritu aestu vot, România faţi ună jgllioată important cătă indipendinţa energetică. Nomlu apufuseaşti repartizarea profitului amintatu, dimi 40% către investitori şi 60% către statul român, cari va s’aibă și antâñitate la ancupărarea a gazelor naturale. Partidile ditu ţerclliulu guvernamental cundilleară ananghea ti aestu nomu tru actualu context economic, când, tu kiro di iarnă, România importă ditu Rusia aproapea 30% ditu annaghea di gaze.
Proiectul di nom fu ndrupătu, ditu opoziție, şi di USR, acă amendamentele pripuse di aesta nu nu fură acceptate. Alliumtrea, AUR nu apruke categoric nomlu, pi cari ălu lugurseaşti antinaţională, di itia că duţi la vindiarea către firmi xeani a născăntoru resurse di importanţă strategică. Votlu final va lu-aibă Camera Diputațlor.
Limbaj ofensator la adresa Româniillei
Pisti 900 di ñilli di cetățeni ucraineni s-arifugară tru România viţină după ţi, pi 24 şcurtu, văsilia a lor fu aprutrusită di askerilii arusi — spunu isăkili dimandati di Inspectoratul General ali Poliție di Sinuru. Tu aesta hăvaie, ambasadorul ali Fediaraţie Ruse tru România, Valeri Kuzmin, fu convocat la sediul a ministerului di Externe di la București, ditu dispoziția a ministrului Bogdan Aurescu. A diplomatului rus ălli si feaţi timbihi că easti inacceptabilă ufilisearea ma multi ori arada di cătră misiunea rusă a unui limbaj niuidusitu, ofensator şi provocator la adresa Româniillei şi a NATO, alianţă ditu cari Bucureștiul fati parte di itia a apofasillei a llei dimocratic ambărţitată.
Convocarea s’feaţi după publicarea pi siteul ambasadăllei ruse a articolului cu titlul Tră alătratlu NATO la sinurli ali Rusiei şi protlu ivuru di dizinformare a lumillei”. Meslu ţi tricu, ministerul di Externe dimănda că autorităţile române apufusiră diclararea ca personae non grata pi teritoriul a Româniillei a 10 persoane cari activeadză tru cadrul Ambasadăllei Fediaraţiillei Ruse, avânda tu vidială că activităţile şi acţiunile aluştoru contrayin pruvidirloru Convenţiillei di la Viena mutrinda ligăturli diplomatiţi.
Jurnaliști români, țănuț di ași-dzăsa securitate transnistreană
Doi jurnalişti români, di la postul di televiziune Digi 24, fură elibearaţ dupu gaereţli a diplomaţiillei di la Bucureşti, după ţi fură ţănuţ di aşi-dzăsili forţe di securitate ditu regiunea separatistă pro-rusă Transnistria, ditu estul a Ripublicălleii Moldova. Aţelli doi eara tru sinferu profesional tru regiune şi, marţă, numata putură s’hibă contactaţ di redacţie. Uidisitu cu ministerlu di Externe, ambasada României la Chişinău feaţi, tru regim di urgenţă, cilăstăseri pi multiple canale şi amintară, după maş ndauă săhăţ, silighearea a loru. Ei au fost trusoţiţi, tru condiţii sigura, cătă Chişinău.
Transnistria ari işită, di facto, di sum controlu autorităţilor ţentrale după un conflict armat ţi dusi la sute di morţi şi tranşat unăoară cu intervenţia a askeriloru ali Moscova di partea aribellilor secesionişti, tru 1992, la niţi un an di când Chișinăulu ş-avea proclamată indipendința. Fostul prezidintu rus, Boris Elţîn, ş’lo borgea s’tragă askerili ditu Transnistria nică di la summitul OSCE di la Istanbul, ditu 1999. Aroapea 1.500 di militari şi importante arsenale aruseşti nica şi adză, vahi suntu aclo.
Sezonul fotbalistic intern, cătă bitisită
Sepsi OSK Sfântu Gheorghe și FC Voluntari s-calificară, săptămâna aesta, tru finala Cupăllei a Româniillei la fotbal, programată gioi, 19 mai. Easti pi final și campionatul României, pi cari ș-lu dispută multiplele campioane CFR Cluj, diținătoarea la dzuuă a trofeului, și FCSB, ditu Capitală. Unăoară bitisitu sezonul internu, echipa națională di fotbal a Româniillei va s’dibuteadză, tu ahurhita a meslui cirişaru, tru doilu eșalon valoric continental, tru ună nauă ediție a Ligăllii Națiunilor, iu va s’andămusească cu selecționatele a Muntenegrului, Bosniillei și Finlandăllei.
Autoru: Bogdan Matei
Armânipsearea: Taşcu Lala