Hăbări ditu bana românească şi internaţională
COVID-19 ROMÂNIA – Pțănu pisti 14 nilli di cazuri năi di infecție cu COVID-19 fură raportate dumănică tru România, pi lângă 22 di dicese asociate. Tru comparație cu valuri anterioare, rata di spitalizare a pirsoanelor infectate easti mult mai mică, spun autoritățile. Aproximativ 600 di pirsoane sunt tru prezent la tearapie intensivă. Autoritățile se așteaptă ca rata di infectare să continue să crească tru dzălili yinitoare, aţea ţi va s’ducă, tu arada a lui, ună creastire a rat4llei di ocupare a apatlui tru spitale. Tru nai ma arău scenariu, România poati s’raporteadză până la 70 di nilli di infecții ndzuuă tru şcurtu. Tru aestu kiro, rata di incidituță tru București agiumsi la 9,50 la ñillia di bănători. Ahurhinda di dumănică, bucureștenii și ilfovenii pot s’facă testulu tră COVID-19 tru 20 di unități medicale, a deapoa anica 8 va s’hibă dişcllisi stămâna yinitoare. Misura yini dupu ună hăbari faptă di Serviciul di Ambulanță, cari spusi că numirlu di persoane cari sună tră testarea COVID criscu lăhtărosu, di s’agiundzi la amănări di până la 72 di săhăţ ti agiundzearea a echipilor di testare. Pisti 8 milioane di români featiră pănă tora nai ma ptănu ună injecție cu vaccinlu anti-COVID.
Newsroom, 23.01.2022, 11:58
UNIREA – România va s’yiurtusească luni 163 di ani di la Unirea Principatelor Române pritu lenu turlii di evenimente. La 24 yinaru 1859, Alexandru Ioan Cuza fu proclamat domnitor a Principatelor Moldovei și Țării Românești, votat di Adunarea electivă di București. Domnillea al Cuza (1859-1866) băgă thimeallili a Româniillei modernă pritu reforme radicale. Cuza adoptă Codlu civil și penal și thimilliusi ună armată națională. Tutunăoară, băgă tu practico, nvițământul primar obligatoriu și thimiliusi protili universităț. Al Cuza ălli si băgă zori s’demisioneadză și s’fugă tru exil tru 1866. Succesorlu a lui fu dzălili Carol I di Hohenzollern-Sigmaringen. Tru lunga a lui guvernari adusi a Româniillei indepindența andicra di Imperiul Otoman. Tru 1918, Văsillelu Ferdituand Unificatorul bitisi procesul di construire a națiunillei pritu unirea-a teritoriilor cu populație majoritară românească tru 1918.
REUNIUNEA FAC – Ministurlu di Externe ali Românie, Bogdan Aurescu, llia parti luni la andamusea Consiliului ti Afaceri Externe ali UE (FAC) di Bruxelles. Miniștrilli di externe ali UE va să zburască ti evoluțiile tru materie di securitate ditu Europa și ti evoluțiile ditu Libia și Siria. Va s’llia parti pritu videoconferință și secretarlu di stat ali SUA, Antony Blinken. Tu arada di lucru a dzuuăllei suntu, tutunăoară ti zburari aţeali ditu soni evoluții ditu Mali, Sudan și zona India-Pacific. Andamusea va s’ducă ninti cu furñia a debaturloru ti Gymnich a miniștrilor di externe UE di Brest, Franța, disvărtită tru perioada 13-14 yinaru. Ministrul Aurescu năpoi va u spună minduita ali Românie tru contextul actual, cu accentu pi unitatea UE, thimilliusită pi prinţipiile și valorli comune. Oficialu român va s’facă apelu la UE s’adoptă ma largu acțiuni di discurayiu susta și di pistipseari andicra di Rusia, anvărtuşinda tru idyiulu kiro rezistența ali Ucraina și a alăntoru parteneri ditu viţinata ditu apirită.
RELAȚIILE RUSIA-NATO – Statele Unite lugursescu că stepsurli ligate di planurli a Moscovăllei ta s’bagă pi ipotisi un lideru pro-arus tru Ucraina sunt ahăndosu găilipsitoari”, declară Casa Albă ca apandisi la un raport a Ministerului di Externe britanic. Populu ucrainean ari ndreptul suvearan ta ş-apufusească yinitorlu a lui işiş și himu deadunu adunaţ stogu cu partenerlli a noștri alepţă democratic ditu Ucraina”, declară purtătorlu di zboru a Consiliului Național di Securitate, Emily Horne. Tru un comunicat di presă sertu, ministrulu britanicu di externe, Liz Truss, condamnnă atea ţi număsi amploarea-a activitatillei aruşeşti ţi ari scupolu s-u-aspargă Ucraina”. Ministerul di Externe britanic spuni că Rusia mindueaşti s’bagă pi ipotisi un lideru pro-arus Kiev, kiro tu cari Moscova yixeaşti ună nauă invazie și aputruseari a Ucrainăllei. Tru ună altă evoluție, NATO nu apruke căftarea ali Rusie ta ş-tragă askerili ditu Bulgaria și România și cutugursi idheea ţi nu easti dealihea ti ună sferă di influență tru Europa. Premierlu polonez, Mateusz Morawiecki, căndăsi liderlli europeañi s’aibă unu purtaticu sertu și unitaru contra ali Rusie, dupu planurli ali Moscovă ta s’calcă Ucraina. Moscova adună cama di 100 di nilli di militari la sinurlu cu Ucraina. Estonia, Letonia și Lituania, tuti membri ale NATO, va s’da ali Ucraină sistemi di rachete antitancu și antiaeriene favricate tru Statele Unite. Prezidentulu ali Românie, Klaus Iohannis, gri ti ună andamasi a Consiliului Suprem di Apărare a văsiliillei ta să zburască ti mintireaşili tutu ma mări ditu regiune.
Autoru: Udălu a hăbărlor
Armânipsearia: Taşcu Lala