Parteneriatlu Estic, 10 an’i
Lansat tru 2009, tra s-ndrupasca şi s-da curayiu ti reformili democratiţi tru Armenia, Azerbaidjan, Belarus, Georgia, Republica Moldova şi Ucraina, Parteneriatlu Estic deadi cali a bloclui comunitar s-ndrupasca şi dezvoltarea economică a aiştor şi fu ahãndusitu, aoa şi ţinţi an’i, prit simnarea di cătrã Chişinău, Kiev şi Tbilisi a nascantor acorduri di asociere şi libiră alăxeari cu Bruxellesul. Tutrunăoară, tut tră cetăţen’il’i al Ripublicã Moldova, Ucraina şi Georgia, fu libearalizat regimlu a vizilor. Miniştril’ di Externe ali Uniunii Europeanã s-achicsir că şi cu Belarus, Azerbaidjan şi Armenia s-ahurhească discuţiile tra simnarea a nãscãntor acorduri di idyea turlie. Reprezentanţăl’i a statilor membri ali Uniuni şi a atilor şasi parteneri ma largu va s-facã isapi ti progresele realizate tru cadrul a unui plan di lucru tra anlu 2020, cari mutrescu amintarea di năi benefiţii concrete tru bana a cetăţen’ilor dit tută regiunea. Tră România, viţină cu Ucrainei şi Ripublica Moldova (majoritar românofonă), Parteneriatlu Estic fu, dit ahurhită, un di nai cama importante programe comunitare. Prezentu, luni, Bruxelles, la ţeremoniile aniversare, prezidentul Klaus Iohannis să spusi tra continuarea a angajamentului ali Uniuni tru arada a Parteneriatlui Estic, tra ahăndusearea a anvărtusearea a aistui.
Bogdan Matei, 14.05.2019, 12:07
Şeflu a diplomaţiil’ei di Bucureşti, teodor Melescanu ţănu ună pledoarie identică: ”Easti ananghi s-nă minduim şi la atea ţi va s-facă după 2020 tru materie di Parteneriat Estic. Aoa, nai ma puţăn la noi, tru România, nchisim di la idheea că pi ningă colaborarea tru gheneral sectorială cari s-faţi anamisa di Uniunea Europeană şi născănti văsilii dit Parteneriatlu Estic, tra noi easti ananghi tra s-tritem di aestă etapă tru yinitor şi s-nă minduim multu ghini la turlia tru cari Uniunea Europeană va s-relaţioneadză cu statili dit Parteneriatlu Estic.”
Securitatea, stabilitatea şi prucuchia, democraţia şi statlu di dreptu tru Europa di Est şi Caucazlu di Sud suntu lucru di prota thesi tră bloclu comunitar. Ti aţea, Uniunea Europeană năpoi spuni că easti apufusită s-aibă ună coopearare streasă, diferenţiată şi reciproc avantajoasă, cu tuţ atel’i şasi parteneri, indiferent di nivelu di ambiţie a acfi unlui.
Di altă parti, spun analiştil’i, Rusia lugurseasti Parteneriatlu Estic un mijloc a Occidentului tra să s-tindă cătră sinurli a l’ei. Dit atel’i şasi parteneri, Armenia şi, maxus, Belarus ma largu graviteadză pi orbita al Moscovã. Băgati, tru decheniul dit soni, sum fuvirsearea militară arusescă, Georgia şi Ucraina suntu, al’iumtrea, dimec ahăndos ncuntrati a atil’ei di ma ninti metropolă. Tru Azerbaidjan, prezidentul autoritar Ilham Aliyev easti acutotalui fără di voli tră reforme democratiţi. Iara după scrutinlu parlamentar niconcludentu dit meslu şcurtu, Ripublica Moldova armâni dramatic amprţătă anamisa di stânga filorusă şi dreapta declarat pro-occidentală.
Autor: Bogdan Matei
Armânipsearea: Taşcu Lala
