Proiectu ştiinţific di top, finanţatu di UE
Proiectul ELI – Infrastructura Luminii Extreme – Fizica Nucleară, dezvoltat Măgurele, aproapea di Bucureşti, easti un di nai cama inovatoare de aesta turlie pi nivel european. Declaraţia u feaţi comisarului european tra Cercetare, Ştiinţă şi Inovare, Carlos Moedas, cari eara vintu, marţa, vizită tru România. El vizita şi platforma di Măgurele, iu easti tru construcţie nai cama marli laser dit lume. Aştiptările suntu mari. Cercetătorii au umuti ca aestu laser, aştiptat cu interes di Uniune, ama şi di alanta parti a lumil’ei, s-aducă mari hairi tru domenii cata cum medicină, farmacie, astrofizică ica fizică nucleară. Tru arada a vizital’ei ti u feati Măgurele, comisarul european Carlos Moedas spusi că lipseasti să zburasca ma multu tra proiectu em tru Europa, em şi tru lumea tută şi că lipseasti s-hiba angaldzat ma mulţa oamin’i s-facă experimente şi să sa spuna simasia tra s-faca vizibilă lumea invizibilă.
Leyla Cheamil, 12.10.2016, 12:45
El adusi aminti că s-canoscu multu puţane lucri ti materia antunicată, cari easti tru ma marea parti dit universu şi că aestu proiect va s-hiba una cale tra s-faca jgl’ioati nainti ti cunuştearea a aistei. Tutunaoara, Carlos Moedas spusi că proiectele dezvoltate tru arada ELI (Infrastructura Luminii Extreme) pot s-hiba ateali ti va s-aduca dininti, tru yinitor, ahardzearea a premiilor Nobel. Carlos Moedas: Easti cadealithea fara preacl’e. An’I spusira ca va s-aiba 10% dit putearea a soarlui. Până tora, numata andamusii ahtari lucru şi easti lişor tra s-dukimu şi sinferlu ti lu spun oamin’i di tuta lumea andicra di aest proiectu. Yinu cercetători dit India, Israel, Japonia, Italia, di tută lumea. Oamin’il’i vor s-yvină aoa şi minduescu că easti una oportunitate extraorditară tra România să spuna lucarli ti anami ti li adara tru dumenea a ştiinţal’ei şi specialiştil’i ti al’I are. Nu-n’i armâne ca masi să-n’i bag tru minti tra s-yin şi io ma multi ori pri aoa s-ved lucarle ti anami ti li adraţ tra lume.
Tru arada a lui, ministrul ali Educaţiei, Mircea Dumitru, cari vizita centrul di Măgurele deadun cu comisarlu european tra Cercetare, Ştiinţă şi Inovare spusi că proiectul reprezintă una realizare extraordinară: Easti orlea zorlea fascinant ti s-fati aoa. Cadealithea, va s-aduca rezultate ştiinţifiti la cari ază niti nu na minduim. Ma s-mutrim la nivelu la cari easti cercetarea şi atea ti au tru minti s-adară, ari cabile vahi ca tra un numir di 10-15 di ani s-aibă şi rezultate cari să s-ngrapseasca pi lista a realizărlor nobeliabile. Finanţat di Uniunea Europeană, proiectul lipseasti tra s-hiba etimu până tru 2019. Tru aestu kiro, părţ a laserului tricura di testili individuale fapti Paris şi suntu asamblati. Tra proiectul di Magurele fura bagat tru lucru cama di 50 di cercetători, mulţa di el’i români ti eara vgat tru xinatati.
Autor: Leyla Cheamil
Armanipsearea: Tascu Lala
