Festivalu Internaţional di Documentar şi Ndrepturli a Omlui One World Romania

Un filmu autistu normal”/Normal Autistic Filmu”, documentar realizat di regizorul ceh Miroslav Janek, easti filmul amintâtor a Festivalului Internaţional di Documentar şi Ndrepturli a Omlui One World Romania, cari ş-bitisi toara ma nainti a 10 ediţie. Mindum că filmul aleptu nu s-danaseasti masi la lumea a cilimean’ilor autişti, cate na easti ahardzitu a tutulor. Ti putem s-nviţam di la el’i easti s-nă tin’isimu unicitatea. Aligândalui aestu filmu aleapsim neise, curayilu tra s-him atel’i ti him cadealihea. Normalitatea a cafi unlui sa spuni ahoryea. Prit cadrele şi personajele diverse, filmul spuni că nu există una goală realitate, ca ma multe interpretări.” Easti motivaţia a juriului di liceeni cari tin’isira premiul după vizionarea a atilor 10 filmi dit competiţie.

Corina Sabău, 31.03.2017, 12:44

Regizorlu Miroslav Janek, prezentu Bucureşti masi la ahurhita a festivalui, pitricu a publiclui şi a juraţlor una nregistrare video di haristuseari. La a 10-a ediţie a festivalui One World Romania, tema centrală fu frica. Banam tru una lume globală şi cu tuti aesti mindum s-na turna la tricut, să zuyrapsim nai sinuri, s-nă ncl’idem anamisa di mururi. Politicieni corupţ dit toată lumea ufilisescu slăbintili şi frixili a noastre şi agiung la puteare exploatându-le. Ndoi ma apufusiţ neg contra curentului, di fac curbani tut ti au. Filmile One World Romania exploreadză originile a frixilor a noastre şi cum putem s-tritem pisti eale”.

Alexandru Solomon, director One World Romania:”La aestă ediţie, frica s-feati ahoryea di tuti alanti teme cari eara ligati di politică, di tută atmosfeara generală, cari, di cându ahurhim noi selecţia, s-feati cama araua tru toată lumea. Şi easti zborlu, prota s-prota, di frica ligată di curentili populisti, naţionalisti, homofobi. Ama, tutunaoară, easti zborlu şi di teme ma punctuale, ca problemili ligati di disfuncţionalităţli ligati di sistemlu medical tru România ama şi tru alti hori, probleme cari tru arada a lor na harnescu frixea.”

Dezbaterli anamisa di public şi oaspiţl’i a festivalui fura ca la alanti ediţii extrem di interesante, iara nascanti di eale s-bitisira masi di furn’ia a proiecţiil’ei ti yinea tru arada. Festivalu criscu unaoară cu societatea civilă, după cum criscura şi cilastaserli tra statlu di drept, tra combaterea ali corupţie şi tra libirtatea di expresie.

Alexandru Solomon, director One World Romania: Direcţia a Festivalui sa zuyrapsi tru aestă direcţie tru kirolu a an’ilor şi mizăm pi participarea a ong-urilor şi asociaţiilor cari pot s-adopta un documentar, documentar cari s-da apandisi la cauza a lor, un filmu cari poati sa zburasca ti problemele ti li scoati tru videala. Ase că filmul documentar poati s-hiba vidzut şi ca una turlie di piaţă, una piaţă di idei, iu s-aduna şi cineaşti, şi ong-urile, şi societatea civilă. Cu tute aesti, rolu a filmuului documentar nu easti s-ndreagă diverse probleme. Atea ti adara filmuul documentar andicra di media mainstream easti prezentarea a unei imagini ma ahandusiti şi dit una perspectivă ma empatică a societăţii tru cari banam, cate documentariştii suntu oamin’i cari trec multu kiro cu subiectele a lor şi s-paroaki tru una turlie particular di oamenii pi cari îl’i filmeadză. Şi tut comparativ cu media, regizorl’i di documentar suntu ma puţan presaţ şi di kiro, şi di necesităţ. Faptul că la One World Romania apraftasim s-ndridzem un dialog easti vizibil, şi tut vizibil easti şi faptul că publiclu agiumsi ma discl’is cu kirolu, ma axi să-şi spuna opiniile, comparativ cu atea ti s-fatea aoa si 9 ani, cându ahurhim festivalul.”

A 10-a ediţie a Festivalului Internaţional di Documentar şi Drepturile Omului One World România avu tru selecţia di anlu aestu 6 producţii româneşti: 3 dit eale tru secţiunea Romania On the Move” şi alte 3 proiecte aflati nica tru producţie tru secţiunea Romania Work-in-progress”. Claudiu Mitcu şi Ileana Bîrsan prezentara, tru cadrul a Festivalului, un fragmentu di montaj dit documentarlu Procesul”, filmu cari mutreaşte cazlu al Mihai Moldoveanu, fost ofiţer ali armata româna, condamnat la 25 di ani hapsani tra una crimă pe cari spuni că nu u feati.

Ia ti spuni Ileana Bârsan: Ideea a noastră fu s-videm desi subiectul intereseadză pi varnu şi desi aestu decupaj realizat dit yinitorul filmu funcţionează şi cum lucreadză. Cilastasimu s-prezentăm aestu caz tru un mod cât ma echilibrat. Vrum s-avem un feedback şi căte filmuul a nostru are un singur personaj, cate noi nu putum s-avea acces la alti bot, nu dit cabatea a noastră, ama ti atea că el’i nu na deadira di manar, şi spun tra oamin’i dit sistem, procurori, giudicători, implicaţi tru procesele ma vecl’ ica tru atel nau. Partea nai cama dificilă fu tra s-minduim un filmu tru un singur personaj şi s-nu interpretăm. Minduim tru ateali 20 di minute pi cari li prezentam s-alidzem un material cari s-hiba şi coerentu, nica si sa scoata tru videala intriga, ama s-nu da tuti habarli, tutunaoara, s-nu tana partea a personajlui. Fu una paradigma di ufelie, aestă mindueari cari na agiuta şi la decupajlu dit bitisita.”

Cama di 11.000 di spectatori fura anlu aestu la One World Romania, tifră cari nu na alasă s-agarsim că yini tu arada ediţia a 11-a dit 2018, spun organizatorii. Ndaua di filmili a atil’ei di a dzatea ediţii şi ndaua di documentarili prezentati tru an’il’i tricuţ la One World Romania s-ved tru 2017 tru selecţia a programlui di distribuţie alternativă KineDok.

Autor: Corina Sabau

Armanipsearea: Tascu Lala