Andrupari europeanâ ti Ucraina
Câpiili europeni apufusirâ: Ucraina va s-aproachi, tu aeșțâ patru añi ți yinu, unâ andrupari di 50 di miliardi di evradz ditu partea ali UE.
Sorin Iordan, 04.02.2024, 10:37
Uniunea Europeanâ fudi câbuli s-da unu agiutor di 50 di miliardi di evradz ti Ucraina, tu aeșțâ patru añi ți yinu. Câpiili di stat ş-di chivernisi ditu bloclu comunitaru, adunaț Bruxelles, apufusirâ s-âlli da a Kievlui 17 miliardi di evradz di turlíi granturi ş-33 di miliardi di turlíi-mprumuturi. Ungaria, ți pânâ tora fu contra ta s-hibâ agiutatâ diznău statlu ucrainean, votă arada aesta “ti”. Protlu-ministru maghiar, Victor Orban, cari, tu andreu 2023, nu fu sinfunu cu pachetlu finanțiaru, fu cândâsitu ta sâ-și alâxeascâ minduita, ași că liderlli europeñi alâxirâ cu unanimitati di voturi bugetlu multianual ali Uniuni, ți va s-tindâ pânâ tu inșita a anlui 2027.
Alâxearea bugetarâ di 64,6 miliardi di evradz, ari, pritu alti lucri, ș-1,5 miliardi ti Fondul ti Inovare “Invest EU Orizont Europa” ş-Fondul European di Apărari. Prezidentul ali Comisíi Europeanâ, Ursula von der Leyen, dzâsi că apruchearea a pachetlui di agiutor ti Ucraina âlli da unu mesaj multu vârtos a caplui di Kremlin, Vladimir Putin, ş-easti ș-unu semnal ti partenerlli americañi, anda unu pachet di vârâ 65 di miliardi di dolari ti Ucraina easti dânâsitu tu Congreslu di Washington nica ditu andreu 2023.
Tu arada a lui, comisarlu european ti pâzarea internâ, Thierry Breton, dzâsi că Uniunea Europeanâ lipseaști s-asiguripseascâ că va s-creascâ multu ayoñia capațitatea di producţíi a industrillei a llei di apărari. El cundille că ațea ți s-adră tu sectorlu di producţíi di muniţíi/gipcané lipseaști s-hibâ teasâ tu tutâ dumenea militarâ europeanâ.
Thierry Breton: Avemu tihi că tu Europa putem s-adrămu tutu tu dumenea ali apărari, ama nu totna tu oara ți lipseaști, ași că andridzearea uidisitâ ali apărari easti, dealihea, alâxearea di paradigmâ, ți lipseaști s-u bâgămu tu practichíi tu tutâ industria a noastâ di profilu. Ahurhimu cu muniţia/gipcanelu, nâ lomu borgea s-asiguripsimu că putemu s-ufțemu ma bunâ producţia, ta s-âlli dămu ali Ucrainâ tutu ți ari ananghi. Mini, tu potisea ți u amu, nu potu s-asiguripsescu darea aliștei muniţíi tu Ucraina, ama ți potu s-adaru easti s-lleau misuri ta sâ-și creascâ industria di apărari capațitatea di producțíi.
Comisarlu european âlli câftă, tutnâoarâ, ali Bancâ Europeanâ di Investiţii s-minteascâ tu finanţarea ali industríi di apărari, câțe, mindueaști elu, rolulu ali instituţíi easti ta s-andrupascâ politițli europeni, iara tora apărarea easti unu elementu di prota thesi a aluștor politiț.
Hâbarea că Uniunea Europeanâ va s-ânvârtușadzâ agiutorlu ti Ucraina fu aprucheatâ cu sârâseari ș-harauâ di Kiev. Prezidentul ucrainean, Volodimir Zelenski, lâ hâristusi a liderlor a vâsiliilor ali UE ş-cundille simasia a apofasillei ți u loarâ tuț ațelli 27 membri, ți, tu minduita alui, scoati tu migdani, nica unâ oarâ, unitatea vârtoasâ a bloclui comunitaru. Zelenski ş-aspusi minduearea că aestâ duțeari ma largu a andruparillei finanțiarâ ali UE va s-anvârtușeadzâ stabilitatea economică ş-finanțiarâ ali vâsilíi ti unu chiro lungu, ș-aestu lucru va u agiutâ ta s-aravdâ agresiunea militarâ aruseascâ.
Armânipseari:Mirela Biolan
