Alidzeri ș-dezinformari
Ninti di campania electoralâ ti alidzerli evroparlamentari, Comisia Evropeanâ scoasi tu padi un clip audio-video di dezinformari
Tașcu Lala, 14.05.2024, 18:21
Comisia Evropeanâ ahurhi unâ campanie di informari a țetăţeñilor ti riscurli ligati di dezinformarea ş-manipularea a informaţiilor di câtrâ actori ți suntu nafoarâ di spaţiul comunitar. Acțiunea a Bruxelles-lui yini dupâ ți, tu ahurhita a meslui mai, Comisia dișcllisi unâ anchetâ contra a singirilor suțiali Facebook ş-Instagram, ți li aflâ câbâti că nu-și tiñisirâ borgea tu lucrul contra a dezinformarillei. Tu aestâ catastisi, Executivlu UE scosi tu migdani un clip audio-video ti dezinformari, ți va s-urdinâ pi tuti canalili di presâ ditu tuti statili membri ninti di alidzerli evroparlamentari.
Cliplu di 30 di secundi âlli urnipseaști oamiñilli/ ațelli ți va s-voteadzâ s-mutreascâ cu angâtanu, s-bagâ oarâ la tuti informațiili ți li avdu tu mediile online, s-nu li llia ti tamam și s-nu pistipseascâ dipu tut ți dghivâsescu. Lipseaști s-mindueascâ că materialili video ică audio pot s-aibâ ânreghistrări ampârțâti, s-hibâ maș pi giumitati i s-hibâ falsi/psefti, ma multu tu aestu chiro anda videmu unâ crișteari multu mari a programilor di yițrâmi artifițialâ. Unâ altâ urnimie easti s-verificâ informaţiili, s-lâ bagâ oarâ şi s-mutreascâ i s-ascultâ maș informații ditu izvuri pi cari pot s-aibâ pisti, cata cum presa multu cunuscutâ, iara nu site-uri, bloguri i medii di suțializari iu ies tu migdani minduieri și zboarâ ți nu pot s-hibâ verificati.
Nu dip tu soni, țetăţeñilli evropeañi lipseaști s-afireascâ s-da ma largu informaţii ti cari nu suntu siyuri că suntu dealihea, ta s-nu agiungâ ei ișiși un trop di propagari/arâspândeari a dezinformarillei. Cliplu informativ, apridus, va s-hibâ scos ș-pi canalili mass-media dit Românie pânâ tu bitisita a meslui ș-yini tu contextul cându, tu 10 di mai, ahurheaști campania electoralâ ti alidzerli locali ş-evroparlamentari, cari, ti prota oarâ ti româñi, va s-facâ deadun tu 9 di cirișar.
Chiro di 30 di dzâli, mesajili i sloganurle cu caracter discriminatoriu, ațeali ți âlli ângâsâescu oamiñilli s-adarâ uruteț, ama și filisearea a ițido trop, formi i acţiuñi di zburari urut contra a alântor i s-acațâ âncheari pi temi relighioasi ică etniți nu suntu aprucheati. BEC âlli urnipseaști competitorlli electorali s-tiñiseascâ nomurli di arada tu ți mutreaști dizvârtearea a campanillei, s-aibâ unâ moabeti tu zigâ, tiñisitâ, dișcllisâ ş-cu hâiri şi s-afireascâ di alâxearea ș-manipularea a informaţiilor tamam ti ațea ta s-ancheadicâ arâspândearea a niscântor hâbări psefti i alti uruteț ți pot s-ancheadicâ buna dizvârteari a proțeslui electoral.
Prezidentul a Autoritatillei Electoralâ Permanentâ, Toni Greblâ, deadi tu șteari că furâ tipusiti aproapea 21 di miliuni di buletini di vot ti alidzerli evroparlamentari ş-că, tu xeani, ti prota oarâ va s-hibâ adrati cama di 900 di secţii di vot, aclo iu eali furâ câftati di țetățeñilli româñ. El dzâsi nica că româñilli pot s-mutreascâ ș-pi “Codlu di buni prăxi ti dezinformari” şi „Ghidlu ti vigllearea ș-dânâseara acţiunilor di dezinformari a alegătorlor”, documenti ți suntu pi site-urli a Biroului Electoral Țentral ş-a Autoritatillei Electoralâ Permanentâ.
Autor: Sorin Iordan
Apriduțearea: Mirela Sima Biolan
