Agenda armaneasca 2014.06.24

Vrut sot, vă câlisim s-loaţ parti la un nău concursu cu premii, “Contemporană cu Brâncuşi: Miliţa Petraşcu”. Concursul easti ahârdzitu tră nâscânţâ mări artişti români, cunuscutlu sculptor Constantin Brâncuşi şi unâ dit elevili a lui, nu ma puţân cunuscută, Miliţa Petraşcu.

Hristu Steriu, 24.06.2014, 21:35

Tră Constantin Brâncuşi nviţat prit ma multi hâbări pi hiotea a chirolui dit emisiunile a noastri, cata cum şi di pi site icâ di pi profilurli suţial media. Artistă plastică, sculptoriţă şi portretistă, partiţipantă la minarea artistică di avangardă românească dit perioada interbelică (grupărli “Contemporanul”, “Grupul a nostru”, “Criterion”), Miliţa Petraşcu s-amintă tru bitisita a anlui 1892 Chişinău, actualmenti capitala ali Ripublica Moldova. Lucră München sum cândâsearea a masturlor ali avangardâ Kandinsky şi von Jawlensky, deapoia Paris, tru atelierili a cunuscuţlor Matisse şi Bourdelle. S-cânoaşti cu Constantin Brâncuşi, tru a curi atelier parizian lucră dit 1919. Brâncuşi al’i fu cadealihea ghid tru lumea a sculpturâl’ei modernâ, di alâsă tor tru arada a personalitatil’ei artistiţi a Miliţei Petraşcu. Artista muri tru 1976, Bucureşti.

După etapa a avangardismului, Miliţa Petraşcu agiumsi maxus unâ excelentă portretistă. Adră mozaiclu a unei cunuscutâ fântânâ di Bucureşti, Fântâna Mioriţa”, spusi tră videari deadun cu marli avangardistu român Marcel Iancu, ama armasi tru istoria a artâl’ei maxus prit portretili icâ busturli a nâscântor celebrităţ româneşti: actriţili Mărioara Voiculescu şi Elvira Godeanu, poeţl’i Octavian Goga, George Bacovia şi Ion Barbu, mentorlu a lui Constantin Brâncuşi, prozatorl’i Liviu Rebreanu şi Mihail Sadoveanu, marli compozitor George Enescu, actorlu Constantin I. Nottara etc. Miliţa Petraşcu amintă tru 1942 Premiul ali Academie Româna, cata cum şi Premiul a Uniunil’ei Artiştilor Plastiţ dit România, tră tutâ activitatea, tru 1972.

Vă calism s-ascultaţ emisiunile RRI, siteul www.rri.ro şi profilurli di Facebook, Twitter şi Google, s-apândâsiţ corectu, angrâpsitu, la ndaua întribări şi puteţ s-amintaţ. Concursul va s-ţânâ până tru 15 di alunar 2014, data poştâl’ei, dimec vă pripunem un concursu multu ma şcurtu şi ma densu andicra di cum easti tru arada.

Marli Premiu va s-hibâ un sejur di 7 dzâli (6 nopţâ), cu pensiuni completă, tru aţea dit soni decadă a meslui agustu 2014, tră un singur ascultător RRI, tru giudeţlu Gorj, loclu dit cari nchisi tru lumi genialu Brâncuşi. Amintâtorlu va s-aibâ ucazea să s-hârseascâ cu lucrărli brâncuşiene di Târgu Jiu, va s-veadâ casa natală a artistului, ama va s-veadâ şi multi alti muşuteţ culturali, turistiţi, istoriţi a zonâl’ei.

Concursul easti ndreptu deadun cu Centrul Municipal di Cultură Constantin Brâncuşi” di Târgu Jiu şi cu alţâ parteneri locali. Tra s-vâ dăm un argumentu suplimentar s-loaţ parti tru un numir cât ma mari la aestu concursu, ma şcurtu andicra di alanti pi cari li lansăm pi hiotea a chirolui, organizatorlu prinţipal va s-anvâleascâ şi hărgili cu biletlu di avion până Bucureşti tră amintâtoru!

Cum easti arada, lipseaşti s-vâ asiguripsiţ voi, ma s-hibâ ananghi, viza tră România. Tra aţel’i cari nu amintă Mărli Premii va s-avem şi menţiuni tru obiecti, ţi li durusescu partenerl’i a noştri, ahurhindalui cu Centrul Municipal di Cultură Constantin Brâncuşi” di Târgu Jiu.

Ş-tora ntribărli:

– Iu s-amintă Miliţa Petraşcu?

– Cându ahurhi s-lucreadzâ Miliţa Petraşcu tru atelierlu di Paris al Brâncuşi?

– Tru cari minari artistica dit România intră artista tru an’il’i ’20 a secolui ţi tricu?

– Ti operi cu anami al Constantin Brâncuşi suntu Târgu Jiu?

Vă plâcârsim s-nâ ngrâpsiţ di ţi itie vreţ s-loaţ parti la concursu şi, maxus, câţe ascultaţ emisiunile RRI icâ nâ mutriţ programili tru mediul online.

Coordonatili a noastri suntu nialâxiti: Radio România Internaţional, str. G-ral Berthelot nr. 60-64, sector 1, Bucureşti, PO Box 111, cod 010165, fax 00.40.21.319.05.62, e-mail: arom@rri.ro. Aştiptăm apandisili a voastri până la 15 di alunar, data a poştal’ei. Amintâtorlu a Marlui Premiu va s-hibâ dimândat tu şcurtu chiro după bitisearea a concursului, tra s-aibâ chiro să-şi ndreagâ sejurlu tru România. Hâirlâticâ s-aveţ!

***********************

Sârbâtoarea a Sâmtului Duh, Arosal’ile , îl’i deade câbilea a lu Goran Puşuticlu, tra-s pitreacâ pri-tru poştae electronicâ urǎrile a lui crâştineşti, şi s-nâ spunâ cǎ viniri pi 6 cirişar fu data di la chivernise dzuâ nilucrǎtoarâ tru Republica Machedonia, a, siptâmâna alantâ, pi 9 cirişar, tut aşi tru România. Tru un altu email, di viniri, 13 cirişar, ligat formal tut di sârbâtoarea a Dipunearil’ei a Sâmtului Duh priste crâştin’i, dumnil’ia a lui nâ spune şi tr dauâ cǎrţâ işite tru România. Eamilul are numa “Dauâ cǎrtâ ca biblii”, aţea ţi nâ aduţe aminte di Biblia adusâ pri arâmâneaşte di prezidentul a suţatâl’ei di Scopia, UCAM, Unia Culturalâ a Armân’ilor dit Machidunie, Dina Cuvata. Dina Cuvata eazste autopulu di multe armânipsiri di capodopire di-tru literature universalâ. Bunâoarâ epopeea a mantovanului, Publius Vergilius Maro, Aeneis. Ama noi, mas- lom unâ metaforâ di-tru alantu poem a lui, Georgica, va putem s-dzâţim, ca unâ urare ninte di chiro, cu vârâ di la data a lui di naştire, cǎ ma sâ si avea faptâ Dina Cuvata cu un mes ninte, şi nu aşi cum easte el, pi 9 di alonar (va dzâţim mesulu a lu Ilie, adicâ şi a dzuâl’ei di Ilinden), va puteam s-dzâţim cǎ pi 9 di cirişar (mesulu a cireaşilor, şi nu a gârnurilor) fu gh’iutusit cu dzuâ libirâ şi di guvernul di Bucueşti, care pi 9 di cirişar avea data dzuâ libirâ, aşi cum avea spusâ (trâ dzua libiriâ) şi Goran Puşuticlu. Şi, maca tut u adusrim aminte dzua di naştire di mesulu alantu, a lu Dina Cuvata, sâ-l’i faţim şi urarea trâ dzuâ, şi sâ-l’I dzâţim şi evharisto trâ actiitatea a lui culturalâ di marea axie.

Treaţim tora şi la eamilul cu “Daule cǎrţâ, ca biblii”. Tru eamilu di pi 13 cirişar Goran Puşuticlu dzâţe, alidzem, :

Prota carti

“Dobrogea in arhivele Romanesti 1597 – 1989”, Editura etnologica, Bucuresti, 2013 di Virgil Coman (coordonator).

Cartea prezenteadza 413 di documenti, nai ma multi di eali nipublicati pana tora shi 12 di caduri. Tuti aesti suntu scoasi di pit arhivili rumaneshtsa. S-ahurhi cu-ndridzearea-a cartiljei tu-ahurhita-a anlui 2011, cu naetea sa si-nsimneadza 60 di-anji di la fondarea-a niscantilor structuri spetsializati di arhivistica shi sa-lji si-aduca tinjii a profesorlui universitar Stoica Lascu la umplearea a 60 di-anji di bana. Cartea ari 1060 di padzinji, format mari shi conditsii grafitsi multu buni. Di ispetea ca easti zori ti realizari-a unaljei ahtari carti, ia inshi di la tipugrafii anlu-aestu. Agiutara ti tipuseari niscantsa oaminji filotinji di Custantsa. Cartea easti ma multu ti-atselji tsi au interes ti materiali dit arhiva, tsi spudixescu ahandos niscanti subiecti shi fenomeni.

Deftura carti

“Campania militara a Romaniei din 1913 – O istorie in imagini, documente si marturii de epoca”, Editura etnologica, Bucuresti, 2013 di Virgil Coman (coordonator).

Cartea inshi cu furnjia-a 100 di-anji di polematli balcaneshtsa shi ari articuli di ma multsa autori cari zugrapsescu cum u dutsea Rumania campania di-ashcjeri tu Vargarii. Tu un articul (di Angela Pop) s-aduc niheama aminti shi-Armanjlji, ca autoara analizeadza niscanti articuli dit gazeta americheasca National Geografic, unlu di eali cu titlul “Romania and her ambition” dit Xumedru 1913, iu autorlu Frederick Moore lji-adutsi aminti shi-Armanjlji.

Cartea ari 300 di padzinji, format mari, adrata tu niscanti conditsii di grafica multu buni.

Dauli cartsa suntu ca Ceaslovlu Mari, Velikij Ceaslov, cum dzac slavunjlji, ica Mega Orologion, cum dzac Elinjlji.

Cu tinjii,

Goran Pushuticlu

**********************

Unâ altâ carte, vahi nu tut ca unâ biblie, ma tut cu duh arumânescu. Easte aţea lansatâ viniri 13 cirişar, în prezenţa a autoroului la Suţata Culturalâ armâneascâ, di Bucureşti. Easte cartea a lu Paul Beza, hil’lu a poetului Marcu Beza. Cartea are numa “Destinaţia Avdela, i nâpoi tru v’initor”. Cartea easte apǎrutâ tru treie variante, limbile englezâ şi românâ tru apriduţearea pi armâneaşte simnatâ di Mirela Sima Biolan. Cartea easte, dupǎ cum îl’I dzâţe autorulu, “un pseudo-junal di cǎlǎtorie”.

Cartea scrisâ tru limba englezâ are numa “Destination Avdela 2012, or back to the future. A Pseudo-Travelogue.” Ea conţâne tru titlu metafora eminescianâ a turnaril’ei spri v’initor. Tute treiel variante a cartil’ei si alâncirâ tru 2013 la Editura FASTPRINT PUBLISHING, Peterborough, Anglie shi furâ pârâstâsiti prota Londra tu 10 di Andreu 2013.

Paul Beza bâneadzâ tora tru Chipru. Vahi aşi mindui cǎ si toarnâ tru v’initorulu I tru tricutulu a lui şi a pâpân’ilor. Paul Beza, criscut tru Mare Britanie, iu fu reprezwentatu politic a li Românie Marcu Beza, dzâţe, “în ciudia a educaţilei britanicâ şi româneascâ, eo mi consider pânâ tru sone armân,”

Ascultaţ aoa!