Agenda armaneasca 2013.11.05

Tim’ie la 85 di an’i !

Hristu Steriu, 05.11.2013, 20:51

Tru prota dzuâ a siptâmânâl’ei ţi him, pi 4 noiembriu, radioulu naţional di-tru România , aflat la aniversarea 85, lo unâ nişane di itibare. Dupu cum nâ informeadzâ colegulu a nostru Valentin Ţigău, – BNR, Romfilatelia şi SRR au lansat, luni, emisiunea de mărci poştale “Fonoteca de Aur a României”, cu ocazia a 85 de ani de existenţă a Radioului public. Guvernatorul BNR, Mugur Isărescu a declarat, cu acest prilej, ca marcile, alături de un album şi un CD cu fonoteca de aur se constituie într-un dar de suflet, simbolic, păstrător de istorie şi o apreciere a marilor valori umane pe care le-a dat România. La eveniment a fost prezentată şi medalia aniversară “85 de ani, Societatea Română de Radiodifuziune”.

******

Tim’ie la 50 di an’i !

Ion Caramitru, deadun cu Mircea Mureşan, Elisabeta Bostan şi Eugenia Bosînceanu loarâ siptâmâna tricutâ, la Ateneulu Român premiul trâ excelenţă tru chinematografie din partea a Uniunil’ei a Cineaştilor din România.

La gala care marcă 50 di ani di la înhiinţarea a organizaţil’ei, ţel’i patrul’i furâ distinşi cu aestu premiu trâ ideile şi lucurlu a lor care si transformarâ în capodopere chinematografiţe, dupu cum dzâţe Mediafax.ro.

Directorulu Teatrului Naţional di Bucureşti, Ion Caramitru, declară după ţi lo premiulu:Cu cât him ma puţân’i, cu ahât him mai puterniţ. Tru sistemulu profesionistu a uniun’ilor di creatori funcţioneadză, după isăchile a noastre, vârâ 12.000 di artişti. (…) Nâ adunăm di iţe oarâ cându putem tra sâ aduţim d-iznou dininte interesile a noastre profesionale şi ndrepturile a noastre, care suntu ţeale care si deduc di-tru arta pi care u faţim. Nu para him loaţ tru isape. Canda dispre cultură si zburaşte ma puţân ca iţe altâoarâ”.

Şi reghizoarea Elisabeta Bostan vru să mulţan’iiseascâ trâ premiu, şi dzâse: “Easte un momentu extraordinar. (…) Tuţ avem alumtatâ tra să spunim că ţara noastră easte muşatâ, nu si poate ca tru momentulu aestu să abdicăm.”

Reghizorulu Mircea Mureşan bâşe trofeulu ţi-l’I si deade şi dzâse: Mi încl’in în dinintea a dumnil’lor a voastre şi vă mulţan’iisescu. (…) Di aţel’i mulţâ an’i ţi-l’i am, vârâ 75 furâ maşi chinematografie”, completă cineastul în vârstă di 84 di an’i.

Niţe actriţa Eugenia Bosînceanu nu fu cama nghios tru discursu: Easte unâ dzuâ ahât di importantă, unâ dzuâi ahât di mare. (…) Mi minduescu cu multâ multâ vreare la momentile a noastre di arhiusitâ. Chinematografia fu a daua familie”.

*******

Tru dâlile di intrata a meslui ţi him, s`mbâtâ şi dumânicâ, 2 şi 3 di brumar, la poalile, la pudeile a Carpaţilor, la Câmpulung Muscel, câsâbă tru judeţulu Argeş, si feaţe adunarea anualâ organizatâ di un armân vinit di la sudlu a li Dunăre tru România, Nicu Hagi, a cure hil’iu da cursu a zborlului a lui cu unâ suţatâ culturalâ, ma exactu multiculturalâ. Evenimentul si feaţe trâ gh’iurtia a sârbâtoaril’ei a Sâmtului Dimetru.

Sutsata Culturala Armaneasca di Bucuresti deadun cu Sutsata Multiculturala Nicu Hagi di Campulung Muscel andreapsira spectacolul – Deadun di Ayiu Dimitri -Civilizatsie Montana – Carpati Pind Adets,aradz shi cantitsi tu muntsa – Dialog roman — arman. Fu organizatâ şi unâ expoziţie di Grafică şi Caricaturi a artistului Ary Murnu.

Filmă di aclo Gicu Framazon.

Specatoclul avea numa “Civilizaţie montană – Tradiţii obiceiuri folclor –

Carpaţi Dialog roman-aromân, Pind “.

Instructorulu di dansuri a mâhâlălui di Câmpulung iu easte suţata Micu Hagi, feaţe anunţul că ansamblulu a lui ţi fu adrat anulu triu, di la sârbâtoarea I anulu aestu are numa “arpaţi-Pind”, aducnâdalui aşi aminte şi râdâţin’le a L’irtatului nicu hagi, a cure hil’u, domnul Emil hagi easte şi sponsorulu a ansamblului di giocuri. Ansamblul “Carpaţi-Pind”are aşi ca data di naştire dzua 2 brumar 2013.

Zburâ Alexandru Gica di la Suţata culturalâ armâneascâ, di Bucureşti, preşedintile Emil Hagi, editorlu di la Ars Docendi, domnul Crăciun

Cântarâ Boaţea Pindului, di Slobozia, condusâ di Vasile Topa, Boaţea Armâneascâ di Slobozia, formaţia di giucâtori Pilisterulu, a Suţatâl’ei culturalâ armâneascâ, di Bucureşti; cântă Sirma Granzule deadun hil’ia a l’ei Elena Granzulea.

Alantâ dzuâ, dumânicâ 3 brumar fu organizatâ expopziţia di Graifcâ şi caricaturi a artitului Ary Murnu, la care zburâ şi feaţe unâ prezentare criticulu di artâ Doina mândru, care fu aţea ţi aduse lucrarile a lu Ary Murnu, ama şi a hil’lui a lui Ioan Lucian Murnu la aestâ expoziţie di la Câmpulung Muscel. Lucrările reprezintâ autoportrete, ama şi peisaje di munte di-tru zona Câmpulung Muscel şi Argeş in gheneral. Furâ scoase dauâ cataloadze, un cu desenile al Ary Nmrunu, şi alantu cu caricaturi fapte di Ary Murnu, di-tru revista Furnica, colecţie cu numa “Politikon”.

Dupu aestâ furâ fripte oi pi sulâ, si mâcvă lapte , pita, l’ianomate, produse bio şi caş di la oile al Emil Hagi.

********

Proiectul Avdela, Biblioteca a culturâl’ei armâneascâ, proiectu condos di Georgiana Vlahbei, organiză un evenimentu la Muzeulu a Literaturâl’ei românâ, poate ca unâ sorâ ma mare şi ca unâ turlie di spiritus rector a literaturâl’ei armâneascâ. Scriitorl’i clasiţ, Belemace, Murnu, Vello, Beza, Nuşi Tulliu, şi-u loarâ hrana a lor diafanâ-poeticâ di-tru bâhcelu şi grădina a literaturâl’ei românâ, di la nordul a li Dunăre. Evenimentul si feaţe tru işita a mesului sâmedru, gioi 31 sâmedru, cându fu lansatâ carteaa di poezii a lu Spiru Fuchi, poet rămăn di-tru Albania, care tora easte la a patra carte di poezii pi armâneaşte. La simpozionulu di la Muzeulu a Literaturâl’ei Românâ, di la care furâ fapte vârâ trei sâhăţ di Inreghistrare video, cameraman Gicu Farmazon, preznetarea a cartil’ei fu faptâ di poetulu Gh’iorgh’i Vrana. Zburâ şi poetulu. Citirâ poezii di-tru cartea a lu Spiru Fuchi Georgiana Vlahbie şi Aurica Piha. Participanţâ tru public eara familia a lu Spiru Fuchi, nicuchira a lui, doamna Fuchi, şi doil’I hil’I a lor, Marina şi Gabriel. Eara prezenţâ profesoara doctor tru lingvisticâ Mariana Bara, editolu a revistâl’ei Bana Armneascâ, gh’iatrulu Dumitru Piceava, pareia di cântâtori Boaţea a Pindului, condusâ di Vasile Topa.

Cartea lansatâ avea numa “Vlahomania”; autor, Spitu Fuchi, amintat tru 1964, tru unâ hoarâ nângâ Arghirocastru (castrul di asime) di-tru Albania. Acâţă si scrie poezie cându si feaţe di 17 di an’I, dupu ţi cu un an ninte tru 1990 avea loatâ contact cu suţatile armâneşti di-tru Arbinişie şi cu revista zborlu a nostru, al Vasile Barba, di iu vidzu că existâ literature scrisâ şi pi armâneaşte. Prota lui carte, cu numa Soare disicat, u scrise tru 1994; cartea fu scoasâ di Tiberiu Cunnia, la Cartea Aromânâ, tru 1996, iara anlu alantu, 1997, şi di Hristu Cândroveanu.

Cântiţe barbare, a daua carte, fu scoasâ di Suţata Armânl’i dit Balcan, 2004

Alchimia a dipiraril’ei, carte ndreaptâ di Matilda Caragiu Marioţeanu (1927-2009).

Spiru Fuchi tricu unâ perioadâ greauâ cu pâradzl’I, şi si duse tru Gârţie tra s-lucreadzâ. Aclo nviţă limba gârţeascâ, şi si acâţ s citeascâ literature şi poezie gârţeascâ. Si l’ia cu poezia al Kavafi, lugh’ursit cama marle poet grec, dupu cum feaţe prezentarea Gh’iorgh’I Vrană.

Spiru Fuchi tru arhiiusitâ scria tru limba armâneascâ folcloricâ, ama cu an’l’I agiumse la unâ limbâ cultâ şi trâ mirache dzâse Gh’iorgh’i Vrana.