Vasil’elu ali Românie
Agiumtu pi likia di 94 di an’i şi diagnosticat cu doauă turlii di harkinu, a Vasil’elui Mihai al’I si feati hirisi tora ayon’ea şi fati una yitripseari complexa şi solicitanta. El al’I deadi ali Principesa Margareta, custodili a Carunal’ei, misiunea ta sa-l’I baga tu practico proiectili. Suveranlu angrapsi şi un mesaj di armaneari-ghini, ti alu ghivasi caplu a Casal’ei Vasilikeasca, Andrew Popper: “Tru stămân’ii’ dit soni lom habarea a unlui salami diagnostic medical. Aestă catastisi yini tru anlu tru cari familia şi vasilia yiurtusescu 150 di an’i di la timil’iusearea a dinastiil’ei şi a statlui român modernu. Escu sigura că hil’ea a mea, Margareta, custodile a Carunal’ei, va u afla mintiminil’ea şi furteaţa tra s-mi reprezinta şi tra s-baga tru practico tuti acţiun’ili a meali publiti. Caftaiu a Consiliului Vasilikescu să-şi duca ma largu scupadzl’i şi s-parastiseasca urminia a lui prit custodili a caruanal’ei. Mihai, Vasil’e, 1 martu 2016.”
Bogdan Matei, 03.03.2016, 15:08
S-bitiseasti, ase, un capitol, tu idyea scara heroic şi traghic, dit istoria alui Românie. Cat avea işita dit tinireata, pi likia di 19 di an’i, Mihai I alina pi scamnu tru 1940, după abdicarea a impopularlui a lui afendi, Carol II-lu. Dukimasitu ca hiindalui imatur şi lugursitu lişor ti man’ipulat di cătra omlu furteata a etal’ei, mareşalu Ion Antonescu, cari u avea adusa România pi orbita ali Gherman’ie nazista, Vasil’elu armasi multu kiro sum aumbraa aistui. Ama, la 23 di agustu 1944, cându deznodământul a doilui polim mondial avea agiumta previzibil, tinirlu Suvearan avu curaylu să-lu ncl’ida Antonescu, s-u tragă vasilia dit alianţa cu Hitler şi să u allikeasca di aliaţl’I a l’ei tradiţionali, anglo-american’i.
Uidisitu cu istoritl’i, alaxearea di taburi di Bucureşti scurta polimlu cu nai puţan şasi mesi şi ascapa suti di n’il’i di sufliti. Ali Românie şi a Vasil’elui a lui nu la si deadi, ama ndreptul tra s-hiba anamisa di azvingători. Tu 30 di andreu 1947, cându vasilia,eara, practic, sum ocupaţie militară sovietică şi eara cumandusită di un guvern comunistu marionetă, a Vasil’elui al’I si baga zori s-abdica şi s-agiungă tu exil. Dzat di an’i zbura cu populu a lui, armas dinapoia a Pirdelui di Her, masi prit mesaje radiodifuzati. Marcată di prigiudicăţli idiologhiti induse tru decheniile di dictatură, putearea di stânga agiumta la puteari după Revoluţia anticomunistă dit 1989 nu-l’I deadi izini an’i arada a Vasil’elui s-toarnă tru Patrida. Tasi tru 1997, Guvernul cu dominantă criştin-dimocrată al’I licsura repatrierea, al’I deadi diznau cetăţenia română, traptă di comunişti, şi al’I deadi napoi una parti dit nicukirati.
Vasil’elu cilastisi, diznau fara alti caftari ti vasilia a lui. Dusi nainti admiterea ali Românie tru NATO şi Uniunea Europeană, democratizarea şi decomunizarea a instituţiilor, s-minti tru programi filotimi şi di mecenat şi agiumsi, asi, un di nai cama tin’isiti şi vruti personalităţ publiti. Prezidentul Klaus Iohannis şi spusi nadia ca vasil’elu s-aibă putearea s-treacă pisti aesti momente greali, a deapoa familia vasilkeasca s-armână ş-tu yinitor idyiul stur aleaptu di nadie şi solidaritate. Tu arada a lui, premierlu Dacian Cioloş adusi aminti că Majestatea a Lui durusi a popului, pi hiotea a dekeniilor, vreari, nadie şi ndrupamintu.
Armanipsearea: Tascu Lala
