Trâ sezonierlli român’i ditu Ghirmânie
Roxana Vasile, 20.05.2020, 13:33
Dzăţ di român’i mutarâ cap, marțâ, la Consulatlu a Româniillei di Bonn, stipsindalui că, după ţi lucrarâ tru agricultură, tru Ghirmânie, furâ păltiţ multu pţânu icâ ici. Oamin’illi şi spusirâ nvirinarea şi câtugursescu câ nu au cu ţi s’yinâ nâpoi tru România. Aestă catandisi greauâ easti mași unâ ditu multi altili, di lenu turlii. Tru mplină pandemie di Covid-19, mulţâ român’i aleapsirâ s’fugâ ditu cratlu a loru tra s’lucreadzâ tu xeani, maxus tu agricultură. Ghirmânia easti mași unâ ditu destinațiili a lor vest-europeani. Aprindu 9 di apriiuru, dimecu, tru mplină catandisi di ananghi tru România, aproapea 2 n’illi di oamin’i fudzirâ ta s’adunâ sparanghel ghirmanu. Unâ ş’unâ ţi agiumsirâ aclo, elli s-plâmsirâ ti condiții greali di banâ şi lucru. Nu easti libidzâtâ niţi pânâ dzuua di azâ desi fudzearea-a oamin’iloru fu ndreaptâ di autorităț icâ n’illi di oamin’in’i s-ndreapsirâ elli işişi cu autobuzi și avioane charter şi fudzirâ, tru unâ goalâ noapti, di Suceava (nord-apiritâ), ţi eara tu carantină, tamam tu Ghirmânie!
Ma multu, fără tin’isearea-a meatriloru di viglleari şi cu documenti simnati di cathi unu insu, nu pritu agenţii di plasari. Audiată, acşi, di stămâna ţi tricu, tru Parlamentul di București, deadunu cu ministurlu ti Externe, Bogdan Aurescu, ministurlu a Lucărlui Violeta Alexandru feaţi muabeti, tru ahurhita-a aliştei stâmânâ, Berlin, cu omologlu federal, Hubertus Heil, și cu ministurlu ghirmanu trâ Alimentaţie şi Agriculturâ, Julia Klockner. Violeta Alexandru lâ deadi curayiu a lucrătorloru s’facâ sesizări cându lâ suntu călcati ndrepturli. Tu arada a lui Hubertus Heil pricânâscu că infecţia tru masă, catacum aţea ditu nâscânti abatoari ghirmani iu lucreadză român’i, easti trâ niaprukeari, nica şi âlu facu di arşini, câţe lucrâtorlli român’i lipseaşti s’aibâ idyili ndrepturi di viglleari suţialâ, securitate şi sănătate tru lucru ca aţelli ghiman’i. Minișţârlli Alexandru și Heil simnarâ unâ declaraţie comună di naeti tra s’da silâ tu lucărlu deadunu tru pâzarea–a lucărlui şi a politiţloru suţiali. Tru idyiul kiro, București, cumândusearea-a Parlamentului apruke, iniţiativa-a social-democraţlor ditu Opoziție, trâ thimilliusearea a unei comisii di anchetă cari s’facâ isapi nâscânti lucri ţi nu suntu tu aradâ tru ligătură cu fudzearea-a lucrătorlor sezonieri tru xinâtati tru mplină pandemie.
România easti protlu furnizor di sezonieri tră agricultura-a statelor europene occidentale, atea ţi dişcllisi, tru aestu kiro ndilicatu, unâ lârgurie opearațiune di lobby a organizațiilor patronale ditu statili respectivi pi ningâ Guvernili a lor, deapoa gaereţ diplomatiţi a autoritățlor occidentali pi ningâ Executivul român. Acşi că, pe fondul di niaprukeari trâ azboiurlu a cursiloru aerieani ditu România cătră multi state ditu Uniunea Europeană, anvârliga di 30 di n’illi di lucrători români eara anamisa di pţân’illi cari ma largu nkisirâ s’urdinâ tru Ascâpitatâ, tra s-lucreadzâ tru agricultură.
Ngrâpsearea: Roxana Vasile
Armânipsearea: Taşcu Lala
