Sistemlu medical tru kiro di pandemie
Tru iarna-a anlui 2019, Guvernul liberal di București cumândusitu di Ludovic Orban ș-loa borgea trâ Nomlu a bugetlui di stat ti aţelu anu. Niifharistusearea fu spusã cu boaţi di multã duňeauã, neise Sănătatea aprukea, tru 2020, cu aproapea 23% ma pțânu andicra di 2019, dimecu aproapea 11,5 miliardi di lei (s’clleamâ 2,4 miliardi di evradz). Un di nai cama ňiţ bugeti dit Uniunea Europeană ahârdziti ti aestu sector! Ma multu, tru meslu şcurtu, idyiulu Guvernu liberal vulusea unâ ordonanțâ di ananghi susta câtugursitâ di unâ parti a suţiitatillei ţivilâ, cari dâdea cali a paciențâlor s’ufiliseascâ serviţiili medicali ţi eara tu kivernisearea-a furnizorlor privaț tru idyiul regim cu aţelu kivernisitu di unitățli publiţi.
Roxana Vasile, 26.03.2020, 19:55
Tru iarna-a anlui 2019, Guvernul liberal di București cumândusitu di Ludovic Orban ș-loa borgea trâ Nomlu a bugetlui di stat ti aţelu anu. Niifharistusearea fu spusã cu boaţi di multã duňeauã, neise Sănătatea aprukea, tru 2020, cu aproapea 23% ma pțânu andicra di 2019, dimecu aproapea 11,5 miliardi di lei (s’clleamâ 2,4 miliardi di evradz). Un di nai cama ňiţ bugeti dit Uniunea Europeană ahârdziti ti aestu sector! Ma multu, tru meslu şcurtu, idyiulu Guvernu liberal vulusea unâ ordonanțâ di ananghi susta câtugursitâ di unâ parti a suţiitatillei ţivilâ, cari dâdea cali a paciențâlor s’ufiliseascâ serviţiili medicali ţi eara tu kivernisearea-a furnizorlor privaț tru idyiul regim cu aţelu kivernisitu di unitățli publiţi.
Cu alti zboarã, s’apufusea idyiul reghimu di decontari a serviţiilor medicali trâ unitățli publiţi și privati. Ti s’feaţi deapoa? Epidemia di coronavirus agiumsi și tru România, lândzidzărli crescu tu numir dzuuâ di dzuuâ, a deapoa spitalili privati feaţirâ unâ jgllioatâ nãpoi, di alâsarâ fortuma pi skiniratlu a aţiloru publiţi, subfinanțati. Easti itia trâ cari, ma vidzu zori, Executivlu al Ludovic Orban acâţă tu isapi, tora, unâ rectificari bugetarâ extraordinarâ, cu arastea-a catandisillei di annghi, tra s’da ma mulţâ pâradz ti sistemlu medical. Uidisitu cu spusa-a prezidentului di la Societatea Românã di Microbiologie, Alexandru Rafila, ti dauă-trei stâmâňi, vahi ş’cama ayoňea, tu kirolu anda creaşti axizearea di diagnosticu, România va s’agiungâ s’aibã nai pţânu 1.000 di cazuri ndzuuâ di infecţii cu năulu coronavirus. Tru minduita al nâsu, pandemia poati s’ţânâ aproapea doi aňi, dimecu pânâ va s’hibâ adratu un vaccinu, ama pân di vearâ va s’alânceascâ unâ yitrie trâ yitripsearea-a nauâllei turlie di coronavirus.
Tru aesti condiții, meatrili di tiňiseari/ distanţari suţialâ lipseaşti s’hibâ tiňisiti pânâ tru oara tru cari va s’aprâftâseascâ stabilizarea-a numirlui di cazuri nreghistrati cathi dzuuâ. Isa-isa adâvgăm noi – easti ananghi di mutreari medicalâ di calitati. Em, cadrili medicali dit România suntu, nai ma pţânu tu aestâ oarâ, alargu ta s’li aducâ dininti. Yeaţârlli spunu că ș’bagâ bana tu piriclliu dzuuâ di dzuuâ. Nai ma pţânu tru aestu kiro, tru spitalili românești nu suntu duri hâlăţli di protecție, a deapoa aţeali ţi suntu, nâpoi, nu suntu duri. Easti ti ciudie cazlu a Spitalui Județeanu di Suceava (nord-est). Giumitati dit româňilli cari murirâ, până gioi tahina, di furňia a coronaviruslui eara paciențâ internaț tru aestu spital.
Tutunâoarâ, dit aţeali aproapea 100 di cadri medicale infectati tru tut cratlu, cama di 80 suntu di Suceava – yeaţrâ, asistenti medicali și infirmieri. Unitatea medicală fu ncllisâ trâ dezinfectari, managerlu a llei fu scos di pi ipotisi și s’nkisi unâ anchetâ penalâ. Pi lista-a unităţlor medicali contaminati suntu și Spitalili Gerota și Obregia di București, Spitalul Giudeţeanu di Galaţi icã Spitalu Giudeţeanu di Urgenţâ di Deva. Nica ș’ași, autoritățli români fac gaereţ ta s’aducâ pârmâtii ţi suntu ananghi ti combatirea-a epidemiillei di coronavirus. Aşi, statlu român ancupâră 100 di ňilli di combinezoani di protecţie prit Oficiul Naţional di Achiziţii Centralizati. Aesti eara adusi ditu Coreea di Sud cu unâ aeronavâ C-17 Globe Master III di la NATO. Tut ditu Coreea di Sud, România va s’llia, tutu cu tutu, 2 miliuňi di testi ti coronavirus. Nu dipu tu soni, cum clorlu easti nai cama sigura soluție trâ dezinfectari, combinatlu Chimcomplex di Râmnicu Vâlcea (tu notlu ali Românie) ș’alâxi liniili di producție tra s’poată s’adarâ, tru amprotusa, hipocloritu di sodiu.
Anyrâpsearea: Roxana Vasile
Armânipsearea: Taşcu Lala