Sănătatea, prota cilăstăseari a româñilor
Barometrul di sănătati publică easti ună hălati anuală di evaluari şi analiză ţi misură percepţii, atitudini şi viziuni ligate di politica di sănătati publică a Româniillei tru contextul cama lărguriu a pandemiillei, ama nu va s’dănăsească la aesta. A daua a llei ediție fu lansată, luni, di Institutlu di Ştiinţe Politiţi şi Relaţii internaţionale ali Academiei Române (ISPRI) şi Centrul di cercetări sociologice LARICS, tru parteneriat cu Asociaţia Română a Producătorilor Internaţionali di Medicamente (ARPIM). Prota concluzie alăncită: sănătatea easti prinţipala cilăstăseari a românilor. “Epidemia di coronavirus alăsă unu tory vărtosu ti dukimăsearea populaţiei tu ligătură cu vulnearabilitatea a sistemlui di sănătate ditu România. Aestă easti un di furñiili prinţipale tră cari videmu unu sinferu major di partea a populaţiei tră sănătatea publică, 64,3%”, spusi Dan Dungaciu, Director al ISPRI
Corina Cristea, 07.12.2021, 11:34
“Him utu ună catandisi tru cari vecllili problemi a sistemlui medical numata sunt di thimelliu. Dimi, găilipserli işiti tu videală di purtaticu, birocraţie, idheea că easti bun ţi easti ieftin, aesti lucri numata suntu validi tră dukimiia a publicului. Publiclu va ma multu. Numata easti haristusitu maş tră atea că yeaţărlli spunu unu purtaticu tiñisitu cu el, maş că nu easti dipu multă birocraţie, vahi că s’alăxi ţiva şi tru spitale şi atmosfeara spuni altă turlie andicra di aoa şi 10-15-20 di ani. Iara atea ţi nă spuni aesta – yitrii scumpi, ma buni, şi tratamente ma buni — nsimneadză că avem dininti ună altă turlie di populaţie pi cari lipseaşti s’hibă haristusită di aestu sistem di sănătate.”
Iddheea “voi ună văsilie ca nafoară” easti multu prezentă tru societatea românească, nica spuni Dan Dungaciu – s-amintă tru România ună clasă di mesi cari va s’aibă un sistem di sănătate performantu, la nivel european. Tamamu ti aţea, factorii di apofasi, tru parteneriat cu tuţ actorllii relevanţ, lipseeaşti s’da prioritate ti investiţiili pi lungu kiro, emu tru industria farmaceutică, emu tru asistenţa medicală şi s’pricunoască ligătura limbidă ditu sănătate, economie şi prucukia-a populaţiillei, lugurseaşti directorlu ISPRI. Videmu tru premieră că nai cama multu niifharistuseri a românilor fac spuneari tamama tu capitolele ţi țănu di acceslu la tratamente inovatoare, screening şi asiguriseri di sănătate, spun și aţelli di la ARPIM. Datili nica spunu că 80% ditu români lugursescu că nu s’hărsescu di yitrii inovatoare tru idyea scară ca alţă europeañi. Tru aţea ţi mutreaşti terapiili năi, ateali celulare şi geniţi, ma puţănu di giumitati ditu intervievaţ spun că suntu hăzări s’llia medicamentele respective, ama niheamă pistiunu cirecu ditu elli va li llia, cara nu va s’aibă altă opţiune.
Comparativ cu situația prezentată di Barometrul di ma ninti, s’agiumsi pi isapea ti ună creaștiri la 60% a aţiloru cari s’informeadză di la yeatru, iara aproapea 40% ditu români spun că avură, elli ică membrilli ali familiei, consultaţii online ică la telefon, ditu ahurhita-a pandemiillei. Sondajlu nica spuni că, tu oara anda eara adunati datili (1-19 di brumaru), 67% ditu români avea ună raportare pozitivă la vaccinare, spunânda că va s’vaccineadza tru yinitu, că ahurhiră vaccinarea ică eara acutotalui vaccinaţ.
Autoru: Corina Cristea
Armânipsearea: Taşcu Lala
