Mineriadili – disnău tu mutrita a giustiţil’ei
Procurorlu general ali Românii deadi cali, Gioi, ti firmarea a nâscântor soluţii tu dosarlu a evenimentilor dit chirolu 13-15 di Cireşar, 1990, cânâscuti sum numa di Mineriada şi ti dişcl’idearea disnău a câftărilor penali tu aestu caz.
Valentin Țigău, 06.02.2015, 13:47
Procurorlu general ali Românii deadi cali, Gioi, ti firmarea a nâscântor soluţii tu dosarlu a evenimentilor dit chirolu 13-15 di Cireşar, 1990, cânâscuti sum numa di Mineriada şi ti dişcl’idearea disnău a câftărilor penali tu aestu caz.
Tu evenimentili di aţel chiro, di Bucureşti, chirurâ icâ furâ agudiţ baia oamin’i. Uidist cu nomlu, lipseaşti ca dişcl’idearea a anchetâl’ei di turlii penalâ s-hibâ apruchiatâ di un giudicâtor dit instanţa supremâ. Apofasea fu luatâ dupu ţi Curtea Europeanâ ti Îndrepturili a Omlui bâgă zori ali Românii, tu Yismârciun, anlu ţi tricu, s-dişcl’idâ iara vestigaţiili.
Procurorlu militar Dan Voinea, cari i-adusi câbati a aţilui di ma ninti prezidentu di stânga, Ion Ilescu, di greari la zurbâlâki tu evenimentili dit Cieşar 1990, pricunoaşti oportunitatea mutrinda dişcl’idearea disnău a dosarlui. Dan Voinea: Aestâ nauâ dişcl’ideari a dosarului lipsea, câ ţe, dupu 25 di an’i, nu s-adră andriptati a victimilor, pi di unâ parti. Pi di alantâ parti, vini amânat aestâ apofasi, tu sinfuniili tu cari furâ pitricuti suti di plândzeri tu aesti dosari. Aşteptăm s-videm, ma largu,, ţi va s-hibâ. Di 7 an’i di dzâli, nu s-ari lucratâ ici tu aestu dosar.
Pi 13 di Cireşar 1990, suti di mineri vinirâ Bucureşti ti s-bagâ pi aradâ ordinea publicâ şi democraţia cari eara tu piricul, tu minduita a lor, dupu ma multi stâmân’i di manifestaţii contra a putearâl’ei di atunţea, a Frontului a Ascâparâl’ei Naţionalâ, adrat ayoniea dupu revoluţia românâ dit meslu Andreu 1989.
Tu minduita a unâl’ei parti dit observatori, câbatea ti manifestarea multu brutalâ a minerilor u ari prezidentul di atunţea, aţel di ma ninti activistu comunistu di rangu annaltu, Ion Iliescu. Ahurhiti pi timeilu a anvirinarâl’ei generalâ mutrinda bana politicâ dit România post-decembristâ, protestili antiguvernamentali furâ dânâsiti prit aduţearea tu capitalâ a lucrâtorilor dit mini.
Aeşţâ dit soni, deadun cu autorităţli, lâ bâgarâ zori a participanţâlor sâ slâgheascâ manifestărli şi deadirâ cali a unui greu polim tu câsâbă, iu chirurâ suti di oamin’i.
Minerl’ii vinirâ cu zurbâlâki la Universitatea di Bucureşti, la sediili PNL şi PNŢ-CD, opoziţia di dreapta, şi nu alasarâ arâhati ma mulţâ intelectuali icâ opozanţâ a putearâl’ei. Ion Iliescu lâ haristusi a minerilor, la bitisearea a acţiunâl’ei, spunândalor că agiutarâ democraţia. Pi plan internu, mineriada dit Cireşar 1990, fu un chiro di niapruachiari a libertatâl’ei a presâl’ei ş-di avinari a liderilor politiţ di dreapta.
Tu idyul chiro, efectili tu plan externu furâ multu lai, România hiindaei scoasâ, ti un chiro, di la iţi vârâ finanţari di partea a instituţiilor internaţionali.