Hãbãri ditu bana romãneascã şi internaţionalã
Huzmikearlli a Senatlui ali Românie și reprezentanțãlli a lor sindicali cutugursescu planurli dimãndati ñiercuri di prezidentulu a Senatlui, Ilie Bolojan, ta s’ncllidã 180 di ipotisi di lucru ditu aproapea 800 și ta s’ñicureadzã parculu auto și cumata di naftã/ cota di combustibilu cu 20 tru sutã. Prezidentulu american Donald Trump spusi că nãi sancțiuni contra ali Rusie suntu „di cãbuli”/„posibile” ma s’hibã di Mosscova nu nkiseaşti pãzãrãpserli ta s’bitiseascã cu polimlu ditu Ucraina, dimãndã Aghenţia France Prece (AFP).
Tașcu Lala, 23.01.2025, 09:19
Senat. Huzmikearlli a Senatlui ali Românie și reprezentanțãlli a lor sindicali cutugursescu planurli dimãndati ñiercuri di prezidentulu a Senatlui, Ilie Bolojan, ta s’ncllidã 180 di ipotisi di lucru ditu aproapea 800 și ta s’ñicureadzã parculu auto și cumata di naftã/ cota di combustibilu cu 20 tru sutã. Federația Națională a Sindicatiloru ditu Administrație cutugurseaşti turlia paranomu şi nitransparentu/ ascumti pritu cari suntu vulusiti şi dimãndati meatrili di restructurari. Sindicatili a lucrãtorloru publiţ parlllamentari, personalu contractualu și șoferañilli ditu Senat spun că riorganizarea a instituțillei easti „cu xiki di transparență și corectitudini”. Elli spun că aproaki iţi apofasi ţi aduţi hãirlãticu tru lucru, ama nu akicãsesccu ayuñiusearea cu cari Bolojan va ta şi spunã dininti, autoritatea/ dimi axia di prezidentu a senatlui. Liderlu a Partidlui Național Liberal zburã nu maş ti ñicurarea a lucrãtorloru ditu Senatu, ama și trã riorganizari, Camera Deputațlor și ñicurarea numirlui di sumsecretari. Hãbarea fu aprukeatã, ti dealihea/ confirmată di prezidentulu a Camerãllei a Deputaţlor, Ciprian Şerban, cari exighisi cã va s’hibã ncllisi cama di 200 di ipotisi di lucru şi că va s’ñicureadzã iluminatlu di nãuntru şi aţelu di nafoarã.
Sondaju/ Cãftarea minduitãllei tu duñeauã. 90% ditu români nu aproaki idheea ta s’tragã mãnã ditu NATO, un livelu recordu di pricunuşteari şi aprukeari trã Organizația Tratatlui Atlanticului di Nordu, spuni un sondaj INSCOP dimãndatu ti publiclu marțã. Uidisitu cu sondajlu, pi thimellilu a datilor adunati tu işita anlui ţi tricu, andruparea românilor tră Occidentu tu ţi mutreaşti suţatili/alianțili politiţi și militari criscu cu 10% tru 3-lli añi ditu soni. Sondajlu nica spuni că apartenența ali Românie la Uniunea Europiană easti mutrită di aproapea trei cirecuri ditu aţelli ntribaţ ca un avantaju tru ţi mutreaşti efectili/ zñiili tru bana economicã și suţialã, ti bãnaticlu a fumellioru și aţelu personalu. Maş 55% ditu români minduea aestu lucru aoa şi 3 añi di dzãli.
Mutarea capu/ Protestulu. Sindicaliștilli di la metroulu di București işirã pi geadei cu mutarea capu ñiercuri dinintea a scamnului/ a casãllei a Guvernului, dupu unã idyea ascumbuseari, ţi u feaţirã marțã, dinintea Ministerlui di Finanțe. Elli cãftarã crişteari trã tiñia di cathi mesu și unã finanțari ma uidisitã tră compania a lor. Lucrãtorlli/ Huzmikearlli di la metrou dimãndarã, tutunãoarã, cã va s’nkiseascã cu dãnãsearea a lucãrlui/ grevi di lucru la guvernari și grevi simboliţi tra s’mutã caplu di itia a meatriloru apufusiti di nãulu guvernu tru bitisita a anlui ţi tricu cu giueapea ta s’ñicureadzã hãrgili bugetari.
Eleferisiri/ Eliberari. Un cetățeanu român cari făţea parti ditu echipajlu Galaxy Leader acãţatu di aribelli Houthi tru Yemen aoa şi cama di un anu di dzãli fu elefterisitu/ silighitu ñiercuri, hãbãrisi Ministerlu ti Lucri Xeani/ Min. trã Afaceri Externe. Echipajlu tutu, ali pamori, cari eara cu hlambura sumu pavilionu Bahamas fu silighitu, nica sã spuni tru comunicatlu a ministerlui, adăvgânda că cetăţeanlu român easti tora tu unu locu afiritu/ sigura. Ministerlu haristusi la tuţ partenerlli xeñi, maxus a autoritățlor ditu Oman și Vãrgãrie, ti agiutãrlu ţi-lu-deadirã ta s’ndreagã aestã taxirati, ti cari spunu cã easti, alidzemu: „complexu și multu greu/ multu zorlea ti ascãpari”.
NE. Prezidentulu american Donald Trump spusi că nãi sancțiuni contra ali Rusie suntu „di cãbuli”/„posibile” ma s’hibã di Mosscova nu nkiseaşti pãzãrãpserli ta s’bitiseascã cu polimlu ditu Ucraina, dimãndã Aghenţia France Presse (AFP). El adăvgã că Statele Unite va s’acaţã tu isapi ta s’da ma largu agiutorlu militar tră Kiev, cari agiumsi la dzãţ di miliardi di dolari di cându Rusia u aputrusi Ucraina tru şcurtu 2022. Trump avea spusã ma ninti că Rusia va s’agiungã tu mari fãnica ma s’nu aproaki s’pãzãrãpseascã şi s’bagã vula ti dãnãsearea alumtiloru icã akicãsearea di irini cu Ucraina. Tu ţi mutreaşti prezidentulu ucrainean, Trump s’așteaptă cã Zelensky s’hibã etimu/ hãzãri ti s’aproaki vulusearea a unlui acordu/ unã akicãseari.
Cinema. Un filmu regizat di cineastulu românu Radu Jude fu aleptu tra s’hibã dizvãrtitu tru competiția a Festivalui Internațional di Filmu di Berlin. Aesta easti aţea ditu soni lucrari a lui, numãsitã Kontinental 25, unã producție cu buget ñicuratu, unã comedie lae ti criza imobiliară și sila a naționalismului. Radu Jude spuni că filmul fu filmatu cu un tilefunu mobilu. Selecția ufiţialã adunã 19 di titluri tră ediția di estanu, cari s’dizvãrteaşti anamisa di 13 și 23 di şcurtu.
Autoru: Udãlu a Hãbãrloru
Armânipsearea: Taşcu Lala
