DZuua internaţională a li mul’iare

Sărbătorirea a muliarilei tru dzuua di 8 marţu easte ună tradiţie care, tru soţietatea românească, nu are nivolie di apofase ofiţiale şi niţe di explicaţii istoriţe. Pi 8 marţu, mulierile – mame, soţii de curună, oaspite, vrute sau colege – aproache cadouri sau, mai ahoria, flori. Ma si ţânem isape că la 1 marţu sărbătorim Mărţişorul, mica amuletă cu bair albu-aroşu aprucheată tot di mulieri, putem să spunim că arhisita a primăvearălei, în România, înseamnă sărbătoarea a renaşterilei, a luminălei şi călddurălei, a muliarilei. După momente în care aeste dzăle eara ocazii tra cadouri exagerate, emfatiţe, sunt redescoperite momentile di muşuteaţă şi sinceritate, care nu depindu di păradz şi valori materiale. 8 Marţu, ca DZuuă internaţională a muliarilei, easte redescoperită sum aestă semnificaţie, di caldă reverenţă/inclinăciune faţă di rolul a muliarilei tru bana a societatilei şi tru bana a hibă ţi om. Nu mata interesează niţe orighinea istorică a liştei dzuuă, niţe tradiţia comunistă, dinăinte di 1989, cunoscută di societatea românească. Orighinile a li marcare a dzuălei di 8 marţu ca dzuuă di alumtă tră îndrepturile a mulierilor sunt mai vecli de un secol. Tru 1908, la New York, în dzuua di 8 marţu, 15 mile di mulieri feaţiră demonstraţie tră ună serie di drepturi care, tru aeste dzăle, par inevitabile ama eale fură obţănute pri-tru adiverate alumte civiţe. Eara zborulu di programulu ma şcurtu de lucru şi salarii mai bune ama şi de îndreptul di vot. Ună di cerinţile/căftările di acmu şi mai ghine di un secol eara şi interdzăţerea a lucrului a cilimeanilor. Anulu următor, forurile sindicale şi socialiste americane loară apofasea ca 8 marţu să hibă declarată DZuuă Naţională a Mulierilor, sărbătorită tru ultima dumănică di februarie. Piste ninca un an, la Copenhaga, tru Europa, aestă dzuuă naţională agiumse un evenimentu internaţional. Ţările estu-europeane, iu comunismul fu impus după Al Doilea Polim Modial, băgară un accentu ahoria pi aestă sărbătoare cu orighini tru sfera a relaţiilor di lucru. Di aformia că reghimulu comunistu si autodefinea ca ună “dictatură a proletariatului, se minduiaşte că mulierile avea toate îndrepturile, ahtare turlie că 8 Marţu deveni/agiumse ună dzuuă di omagiare/timisire a mulierilor, ma ahoria a mamilor. Tru 1975, Adunarea Ghenerală a Organizaţilei a Naţiunilor Unite adoptăă ună rezoluţie care declara ună DZuuă tră Drepturile a Mulierilor şi tră Pace Internaţională. Principiul caftă marcarea a liştei dzuuă naţională într-ună dzuuă recomandată di istoria şi tradiţia a catheunui stat. Tru 1996, Naţiunile Unite arhiusiră să propună ună temă anuală di dezbatire în lumina a accentului băgat pi indrepturile şi situaţia a mulierilor din întreaga lume. Sunt teme di mare actualitate care nă spun cât de mult are evoluată omenirea tru ultimulu secol şi scot în evidenţă provocările di tip nou, adaptate a mileniului tru care bănăm. Prezentul nă spune, ama, pi nângă evoluţii evidente ale umanitate, şi ună multu stranie/paraxină tendinţă di turnare năpoi la mentalităţ şi practiţ violente, degradante, specifiţe a unor timpuri de multu ascăpitate/apuse. Easte un contextu tru care mulierile au aţel mai mult tra să suferă/să tragă dureare. În timp ţe discutăm di egalitatea în toate drepturile cu bărbaţăli, aflăm dispre organizaţii criminal-teroriste care rezervă a mulieriilor maşi starea di sclăvile.

Marius Tiţa, 11.03.2020, 02:31

În timp ţe si l’ia tot mai multu
atitudine faţă di reduţirea a mul’iarilei la stadiul de imag’ine sau di obiectu
sexual, nă confruntăm, nă agudim frămte cu frămte cu fenomene infracţionale di
ună incredibilă anvergură di traficare a hiinţilor umane, pi toate continentile.
A român’ilor lă place, lă are hare să sărbătorească dzuua di 8 marţu, ca DZuuă
a mul’iarilei. El’i lă oferă a soţiilor di curună şi a partenerelor di bană, a mamilor
şi a bunichilor/ma(ma)ilor, a colegelor di serviciu, a veţinelor sau a
oaspitelor di familie flori sau m’iţ cadouri. Adetea nu easte niţe noauă şi niţe
inedită. Putem să constatăm că are didip multe ţări în lume iu se faţe aestu
lucru. România nu easte ţara ideală tră mul’ieri, mai ahoria că, tru chirolu di
mai năpoi, asistăm la ună creaştere di neacceptat a violenţălei contra a mul’ierilor,
ama easte ţara in care, di 8 Marţu, a mul’ieriloe lă si da ţeale mai muşate
lilice.

Cu ani înăinte, Eurostat, aghenţia di statistică a Uniunilei Europeană, spunea că România easte ţara comunitară cu ţea mai mica diferenţă întră salariile a mulierilor şi aţeale a bărbaţălor.

Autor: Marius Tiţa

Armanipsire: Hristu Steriu