Cât di mări suntu lucaniţl’i mici
Tru tutâ nibunil’ia şi zurleaţa cu tensiunea din Crimeea a Ucrainâl’ei, tehniţile a Moscovâl’ei, frixile europeane, vine şi unâ hâbare bună. Fără sâ organizeadzâ unâ degustare în prealabil, autorităţile europeane di profil aprobarâ ţânirea a reţetâl’ei tradiţionalâ a celebrilor mititei (lucaniţ m’iţ) româneşti, ţea cu bicarbonatulu di sodiu, substanţă pi care, altâ turlie, u interzisirâ la consum. Aestâ turlie, vedeta culinară specific românescă agiundze un studiu di caz tru jurisprudenţa şi şcol’iurile di profil a spaţiului european. Şi nu easte zborulu di dimensiun’ile a micului, ca în cazulu a calibrului a bananilor, agiumtu leghendar, că di însuşi conţânutulu super a m’iurizmatului produs culinar. Cându avea pregătitâ şi ndreaptâ totul trâ interziţire bicarbonatulu, unâ sesizare cu m’iurizmâ delicioasâ lâ aduse la cunoştinţă că incriminata substanţă easte esenţială tra-a ţel ma popularulu şi tradiţionalulu produs culinar românescu, leghendarulu şi omniprezentul mic.
Marius Tiţa, 16.03.2014, 20:29
Miculu (cârnatulu m’ic) prinde să hibâ crehtu, cu agiutorulu a bicarbonatului, ama el easte şi tinir. Fu inventat la bitisita a secolului al XlX-lea şi naştirea a lui easte anvălită tru leghendă. Si dzâţe că protulu leagăn îl’i furâ ciniile (farfuriile) di la Hanea La Iordachi di-tru chentrul boem a Bucureştiului care, celebru hiinda trâ cârnaţl’i (lucaniţl’i) a lui, arămase, la un moment dat, fără membrana obligatorie trâ aestu produs. Atumţea, ameasticulu modelat sum formă di segment di lucanic, fu bâgat directu pi grătar, tra sâ si frigâ, generânda multu fum şi orixe priste tut iu agiumse m’iurizma respectivâ. Aşima, tru miculu născut din disperare comercială şi inspiraţie culinară, lipseaşte s-aibâ carne şi di vacă şi di oaie, nu niapărat şi di porcu, usturoi (al’iu), aromat şi nu para cu ardeare, chiper şi alte condimente, într-unâ ban’e di dzamă di oase di vacă cu măduuă, iara, di-tru 1902, easte menţionat ca obligatoriu şi bicarbonatulu di sodiu, 3 grame la un mititel. Respectiva substanţă faţe ghine la digestie ama potenţeadză decisiv gustul di excepţie a micilor.
Reţeta nu easte secretă ama totna aşteaptă să hibâ respectată, ţi cara că sunt acceptate şi licenţe ţi fac specificulu a unor locuri iu si produc micil’i cu specific. Bicarbonatulu di sodiu easte ama obligatoriu, fără el miculu nu mata easte mic (lucanic m’ic) că unâ chifteauâ aproapea ca iţe alta. După 110 an’i si constată că bicarbonatulu, cu numa di cod E500, nu are acte şi aprobări. Atumţea cându Comisia Europeană făţea paşi, fâţea jgl’ioate spri interziţirea a folosiril’ei a bicarbonatului, si constată şi incompatibilitatea a interziţiril’ei a liştei substanţâ cu ritualul di grătar trâ fridzeare ţi lu au român’il’i, cu sticurile trâ mirache tricute envarliga a platoului cu simpatiţâl’i mici ţi si consumă maşi caldzâ şi cu muştar, cu aroma ţi persistă tru tut bloculu dzâle întredz după preparare, cu iţe pretextu di adunare şi soţializare.
Cu siguranţă, în apărarea a micului şi a bicarbonatului din el nu si ufilisirâ argumente ţi si adreseadză a papililor gustative di aform’ia că politica şi practica comunitară permit şi başi îndrupăscu exprimarea a specificului naţional şi local, tra să nu si agiungâ la un tăvălug uniformator di care si aspare tută lumea şi easte invocat permanentu di anti-european’i. Cându imnatlu a aprobăril’ei a micilor ( a lucăniţlor, a m’iţlor) româneşti cu bicarbonat va sâ si finalizeadzâ, toţ aţel’i implicaţâl’i merită barim trei di el’i, caldzâ şi cu muştar, ma să si poatâ la iarbă vearde. Atenţie, ama, aroma creeadză dependenţă şi transportare în timpu, în lumea mitică (di paramith) a Miticilor (Dimitrean’ilor) bucureştean’i, di amuşi un secol, cându micul românescu stătea arada di polul românescu di malâmâ în definirea a specificului românescu.
