Alfred Nobel, un poet
Dispre darea a prestigiosului premiu Nobel trâ literatură a unui muzician di-ttru chirolu di ma ninte va sâ si zburascâ mult timp di aoa şi înclo. Sigura, Bob Dylan fu apreciat trâ textile a cântiţilor a lui, în stilul flower-power di atumţea. Va hibă cu lathos ma sâ nâ minduim că numa a cântătorului Bob Dylan apărut di sirin, eventual dintr-un joben cu numile a pretendenţâlor la marile premiu. Premiul Nobel trâ literatură, ca şi alante Nobeluri, sunt decise după ună lungă formulă di selecţie tru care sunt implicaţ specialişti în domeniu. Ună primă fază si desfăşoară în toamna anului precedent, când easte anunţată numa trâ anulu respectiv. La arhiusită sunt reţinute 350 di nume. Di-tru mesulu şcrutu a anului trâ care si acordă premiul sunt eliminaţ, câte ndoi, tut ma mulţâ candidaţ. Tru mai si agiundze deja la ţea ma scurta listă, cu maşi 5 nume. Votulu are loc la arhiusita mesului sâmedru şi easte anunţat ofiţial. Lista şi discuţiile mutrindalui desemnarea amintâtorului sunt ţânute secrete timp di unâ giumitate di secol. Arar, mai multu în cazulu a premiului trâ literatură, sunt alepţâ doi sau ma mulţ laureaţ. Ţel’i care nu amintară ama furâ nominalizaţ iintră automat în competiţie trâ anulu alantu. În special la literatură sunt nume di mări scriitori care apar constantu, di mult timp, pi lista ţilor ţi merită şi si aşteaptă să aproache aţist premiu. Easte zborulu di scriitori di unâ bană, cu volume multe şi apreciate, ţi cara că surprizile fură la ordinea dzuâlei. Nu totâna premiile Nobel trâ literatură au încurunată opire ample şi remarcabile, care întrunescu, aduună apreciarea unanimă. Primulu Nobel a literaturâlei fu aprucheat, tru 1901, di francezulu Sully Prudhomme.
Marius Tiţa, 16.10.2016, 21:15
La înţeput, formula di-tru testamentul a lu Alfred Nobel care pitriţea la idealism l’i scoase din competiţie pi aţel’i consideraţâl’i că sunt pesimişti. Iar la arhiusita secolului XX, când si pregătea primulu polim mondial, realitatea nu permitea para mult optimismu. Tru anil’i 20 sunt premiaţ başi scheptiţ şi critiţ, iar tru 1931 premiul easte dat a funcţionarului care anunţaa numa amintâtorului a premiilor Nobel, secretarulu perpetuu a li Academie. Erik Axel Karlsfeldt, care eara, cu tute aeste, membru a Academiilei şi un poet di succes. El avea refuzată deja premiul tru 1919 şi easte singurulu caz di acordare postumă intenţionată a premiului di aform’ia că avea moartă cu 6 meşi ninte di decernarea aluştui. Tru chirolu a doilui polim mondial, ma exactu di-tru 1940 până tru 1943, acordarea a premiului fu suspendată, Suedia vrânda să demonstreadză ună neutralitate totală. Tru 1953, premiul Nobel trâ literatură, şi nu trâ pace, fu amintat di Winston Churchill, cunoscutulu om politic britanic. El fu ma ninte prim ministru tru chirolu a ţilui de-al doilea polim mondial şi eara diz nou în frâmtea a guvernului di la Londra exact cându apruchea Nobelul trâ literatură.
De Gaulle fu şi el nominalizat vârâ 10 ani, iar liderulu a Uniunilei Sovietică îşi acorda, tru 1979, premiul Lenin trâ literatură. Tru 1964, Jean Paul Sartre refuuză Nobelul, şi lu acuuzâ că easte para multu dedicat a Occidentului. Tru 1968. japonezulu Yasunari Kawabata easte laureat, iar tru 1974 sunt premiaţ doi scriitori suedezi membril’i a juriului Nobel. Premiarea a lu Bob Dylan, ţel a cure texte sunt ma diavrapa cântate dicât spuse sau citite, easte deja contestată, niachicâsită sau generatoare di ironii. Ună problemă poate sa v’ină tamam din raportarea la testamentul care, tru ndaua arădărichi, da principiile a ţilui ma avdzâtulu premiu din lume, care îl faţe milionar pi iţe laureat. Aşi, Alfred Nobel spunea să hibă premiaţ aţel’i care au faptă lucre i bune trâ omenire, în chimie, fizică, medicină, literatură şi pace, ama tru ultimulu an, ţel trâ care si da premiu. Easte, fără di altă, principiul testamentar aţel ma di multe ori călcat şi niloat tru tamam, Bob Dylan îşi evidenţiadză meritile care îl’i adusiră Nobelul trâ literatură iuva, cu mulţâ ani ninte.
Autor: Marius Tiţa
Armanipsire: Aurica Piha
