Ma mărli evenimenti a stămânăllei ţi tricu 29.01 – 4.02.2023

Şeflu a statului român, Klaus Iohannis, vizită tru Azerbaijan

Leyla Cheamil, 04.02.2023, 18:21

Şeflu a statului român, Klaus Iohannis, vizită tru Azerbaijan

România şi Azerbaijanul s’akicăsiră cu furñia a muabeţloru purtate, la Baku, di prezidenţălli Klaus Iohannis şi Ilham Aliyev, dizvoltarea cooperarillei bilaterale tru domenii cum energia, comerţul, transporturile, investiţiile, digitalizarea, agricultura, educaţia şi cultura. Şeflu a statului român ălli haristusi a omologlui a lui azer tra s’ahurhească exportulu di gaze suplimentare cătră România di la 1 di yinaru. România ma largu va s’importă gaz natural ditu Azerbaidjan, un nou contractu hiinda simnat, viniri, la Baku. Klaus Iohannis spusi că ahătu coridorul sudic di gaze, cât şi yinitorul cablu submarin di transport di energie electrică produsă tru Azerbaijan, ditu izvuri regenerabile, proiecte susţănute inclusiv di Comisia Europeană, va s’agiută cabaia ti asigurarea securitatillei energhetiţi ali Uniunii Europeană tru ansamblul a lui. Liderul di la București nica spusi că România şi Azerbaijan va s’agiută cu lucărlu tra s’tindă cooperarea şi iniţiativele strateghiţi anamisa did Europa, Caucazlu di Sud, am şi Asia Centrală. Tu arada a lui, prezidentulu Azerbaijianului declară că dialoglu politic anamaisa di ateali dauă văsilii easti multu dinamic, nregistrtruda-si rezultate multu bune şi tru domeniul economic.

Năi protesti sindicale tru România

Lucrătorlli ditu sistemul di nvătământ isiră pi geadei, tră s’facă timbihi, nica nă oară ti căftărli a loru. Fediraţiile ditu educaţie pichetar, ñiercuri, sediul a Guvernului, tră s’caftă tiñii di cafi mesu tiñisiti, maxus tră personalul nididactic. Uidisitu cu reprezentanţălli a organizaţiilor sindicale, personalu nididactic easti goala categorie di bugetari cari, niţi tru anul 2023, nu agiumsi pi nivelu a tiñiiloru di cafi mesu di bază pruvidzuti di nomu. Tiniili di bază a personalului nedidactic easti snsmisa di 1.800 şi 2.300 di lei, iara creastirea a inflaţillei, cari fu di 16,4% tru meslu andreu a anlui tricut, ună ş-ună cu criştearea a păhadzloru la produsili di bază şi la utilităţ, dusiră la creastirea a gradlui di urfăñipsiri. Sindicaliştilli spunu că şi tiniili a profesorilor suntu nimotivante şi cafta adoptarea a unui act normativ cari s’repoziţioneadză lucrătorlli ditu nvăţământu tru ierarhia funcţiilor bugetare tru raport cu nivelu di calificari profesională şi importanţa pi cari societatea lipseaşti s-u da ti educaţie. Tu arada a llei, Federaţia Sanitas va s’ahurhească, pi di şcurtu, pichetarea Guvernului, kiro di nai ma pţănu ună stămână. Sindicaliştilli caftă anvălearea ali inflaţie pritu creastirea a veniturilor tutulor lucrătorloru cu nai ma puțănu 15% di la 1 di şcurtu şi consultarea a sindicatelor tru elaborarea yinitorlui nomu a tiñiiloru di cafi mesu, tra s’nu aibă idyili diferenţe discriminatorii anamisa di yeaţră, asistenţi şi infirmiere ică ñîcurări di venituri.

DNA dişcllisi ună anchetă mutrinda posibile fapti di arusfeti tru pandimie

Direcția Națională Antiarusfeti ditu România discllisi ună anchetă ligată di posibile fapte di arusfeti cari vahi eara fapti tru kirolu ali pandemie di COVID-19. Anamisa di aţelli vizați suntu Victor Piţurcă, fostul selecţioner al naţională di fotbal, şi Gabriel Ţuţu, Şeflu Romarm, prota companie producătoare și exportatoare di produse militare. Atelli doi fură ncllişi, 24 di săhăţ, di procurori antiarusfeti tru un dosar mutrinda ancupărarea di prusupidi medicale niconforme livrate tru spitalele Ministerului Apărării Naţionale tru kirolu a pandimiillei. Uidisitu cu niscănti izvuri judiciare, firma cari vahi ari livrată prusupidii easti al Alex Piţurcă, hillilu a fostului selecţioner, iar Victor Piţurcă ş-ari ufilisită influenţa tra să-lli licşureadză accesul la contracte. Procurorlli DNA spunu că Şeflu Romarm vahi ari licşurată calea ti ancupărarea di materiale di protecţie şi utilaje niconforme ti adrari prusupidili di protecţie şi ari căftată di la firmili respective 40% ditu profitu. Ca fotbalistu, Victor Pițurcă easti amintătorlu a Cupăllei Campionilor Europeni deadunu cu Steaua București tru 1986. Ca antrenor, califică dauă ori arada naţionala la turnele finali continentale.

Parlamentul a Româniillei ș-ahuhri, stămăna aesta huzmetea

Parlamentul di București ahurhi, tru aestă săptămână, ună nouă sesiune. Anamisa di priorităţi s’arădăpsescu pensiile di lucru, cari numata lipseaşti s’năstreacă tiñîa di cafi mesu ditu perioada activă și pripunirle di alăxeari a nomurloru ali Educaţie, ti cari partidile ditu coaliţia guvernamentală PSD-PNL-UDMR nu aprăftăsiră nica s’agiungă la ună variantă comună. Nomlu a nviţământului preuniversitar şi aţelu mutrindalui nvăţământul universitar easti, nică, tru analiza specialiştilor tru educaţie a atiloru trei partidi. Alte subiecte suntu ună eventuală comasare a niscăntoru ditu scrutinele di anlu yinitoru, ama şi ună posibilă remaniere guvernamentală, tru idyiulu kiro cu rotaţia a premierilor. Uidisitu cu un protocol ali coaliţie PSD-PNL-UDMR, aestă rotaţie easti prevădzută la bitisita a meslui mai, cându social-dimocratlu Marcel Ciolacu va lu alăxească pi liberalu Nicolae Ciucă la conducerea a Executivlui. Tu arada a lui, Nicolae Ciucă va u prillia şefia a Senatlui, asigurată tora, interimar, di soaţa a lui di partid Alina Gorghiu. Liberalii insistă ca protocol s’hibă tiñisitu di tamam. Social-dimocraţlli vor tra s-aibă ma largu ministerele iu spun că reprezentanţălli a lor au adrată performanţă.

Tru România, ahurhi ampărţarea a cardurilor di energie tră persoanele vulnerabile

Miercuri, ahurhi distribuirea cardurilor di energie tră persoanele vulnerabile. Guvernul di Bucureşti apufusi s’da, anlu aestu, un agiutor di 1.400 di lei persoanelor cari au griutăţ tru să-şi păltească facturile la curent electric şi căldură. Tru total, 4.000.000 di români cu venituri tru mesu di până la 2.000 di lei va s’llia carduri cu agiutorul a curi va s’păltească facturile di electricitate sau gaz, energia termică tru sistem centralizat, butelia, lemnul di foc, păcura, peleţii şi alte materiale ufilisiti la ngăldzarea nicukiratăllei.

Autoru: Leyla Cheamil

Armânipsearia: Taşcu Lala