Ma mărli evenimenti a stămânăllei ţi tricu 25.06. – 01.07.2023

Nomuri pi teme sensibile adoptate di Parlament; PNRR, evaluare pozitivă; Nău agiutor european tră fermieri; Ndridzeri tră summitul NATO di la Vilnius

Tașcu Lala, 02.07.2023, 18:08

Nomuri pi teme sensibile adoptate di Parlament

Parlamentul ali Românie ahărdzi tru stămăna ditu soni kiro ti ună sesiuni ordinară tu ligătură cu născănti proiecte di nomu ligati, tru ună turlie ică altă, di pensii. Luni, senatorllii şi deputaţllii eliminară pensiile speţiali ţi eara dati a parlamentarilor, di trapsiră mănă aestă turlie, di la un privileghiu luguristu nitiñisitu di presă şi opinia publică. Miercuri fură adoptate alti dauă nomuri sensibile. Una curmă cumulul pensie-tiñie di cafi mesu tru sistemlu public, ama excepteadză di la aestă interdicţie tamam pi alepţălli locali şi pi parlamentari, aţea ţi u faţi criticabilă. Alti categorii profesionale exceptate di la regulă suntu cadrili didactiţi şi ateali medicale di speţialitate, asistenţăllii maternali, catacum şi lucrătorlli ditu Academia Română, Banca Naţională şi născănti agenţii naţionale. Lo vot final favorabil şi nomlu cari ş’pripune s’reformeadză pensiile di lucru, aţeali caru la thimelliu maş parţial contribuţia ditu perioada activă şi di cari s’hărsescu magistraţllii, militarllii, diplomaţllii, funcţionarllii parlamentari, personal a Curtillei di Conturi ică aeronautic. Proiectul avu, ama alăxeri cabaia mări. Practic, fu amânată aplicarea-a reformăllei cu ţinţi ani, aşi că, până tru 2028, procurorllii, giudicătorllii şi militarllii pot s’iasă la pensie tru idyili condiţii ca până tora. Va s’crească etapizat ilikia di pensionare, iara a magistraţlor va lă si caftă, tru videalamutrinda işearea la pensie, ună vicllimi di minimum 25 di ani tru spicialitate. Pensiile cari năstrecu venitul mediu net pi economie va s’hibă impozitate cu 15%. USR, di opoziţie, adepta ti eliminarea acutotalui a pensiilor di serviciu, votă contra a proiectului, spunănda că, după adoptarea-a lui, tru România va s’aibă tut 210.000 di pensionari speţiali idyea cum eara ma ninti. Analta Curte di Casaţie şi Justiţie contestă constituţionalitatea a nomlui ti pensiili speţiali şi a aţilui mutrinda cumulu pensie-tiñie di cafi mesu la stat. Reforma-a pensiilor di serviciu easti jalon tru cadrul a Planlui Naţional di Redresare şi Rezilienţă.

PNRR, evaluare pozitivă

Cu 49 di jaloane şi ţinte tiñisiti ditu un total di 51, România tricu ghini examenul a Comisillei Europeane tu ligătură cu a daua căftari di plată transmisă ditu cadrul a Planlui Naţional di Redresare şi Rezilienţă, tru valoare di 3,22 miliardi euro. Ateali dauă restanţe suntu ligate di investiţiile tru energie, iara di itia a lor Bucureştiul va s’llia cu aproximativ 53 di milioane euro ma puţănu. Ici ţiva, ama nu easti ireparabil, tră atea că România ari kiro nica 6 meşi tra s’toarnă cu dovedz că şi tră aeşţă păradz jaloanili fură tiñisiti haristusitoru. Premierlu Marcel Ciolacu lugurseaşti că evaluarea pozitivă a Comisillei da curayiu a guvernului s’lucreadză ta sbagă tu lucru scupadzlli şi tăxeaşti că va s’hibă amintati ntrăoară aţeali dauă jaloane amănati ditu domeniul ali energie. România ari ună alocari di pisti 29 di miliardi di euro tră implementarea PNRR şi ari loată pănă tora dauă tranşe di prefinanţare tru valoare cumulată di aproapea 3,8 miliardi euro.

Nău agiutoru european tră fermieri

România va s’llia 30 di milioane di euro ditu partea Comisiei Europeane ca agiutoru tră fermierii zñiipsiţ di importurli cabaia mări dfi yipturi ieftine ditu Ucraina. Easti daua pachetă di agiutoru, iara păradzlli yinu di la Fondul di Rezervă ali Uniuni. Ditu ateali ţinţi state membre ali UE cari au sinuru cu Ucraina ică suntu tru proximitatea a llei, Polonia şi România s’hărsiră di nai ma consistente pachete di agiutoru: Polonia, aproapea 40 di milioane di euro iara România 30 di milioane di euro. Cumulat, pachetili ună şi a daua aduc agricultorilor români un agiutoru di 40 di milioane di euro, iar Guvernul di la Bucureşti ari acordul Comisiei tră s’lu facă diplo.

Ndridzeri tră summitul NATO di la Vilnius

Lideri ditu stati ali NATO şi secretarlu gheneral Jens Stoltenberg s-andămusiră, Haga, la ună andamasi ahărdzită ti Summitlu aliat di la Vilnius, di la gimitatea-a meslui alunaru. Loară parti şi prezidentulu ali Românie, Klaus Iohannis, cari năpoi spusi, tru Olanda, că Rusia easti şi ma largu va s’hibă fuvirsearea imediată şi nai ma directă la adresa securităţii euroatlantice. Neise, cundille liderlu di la Bucureşti, aliaţllii lipseaşti s’hibă axi şi pregătiţ tra ş-anvărtuşeadză nica ma multu postura şi s’ducă ninti s’asiguripsească agiutorlu ţi easti ananghi tră Ucraina şi tră partenerlli nai ma vulnerabili, maxus Republica Moldova. Cunuscută hiinda poziţionarea a llei strategică, România easti sinfirisit maxus ti anvărtuşearea suplimentară a Flancului Estic, pritu ună abordare coerentă şi unitară, nica spusi Klaus Iohannis. S-clleamă, cundille năsu, asigurarea a forţelor, structurilor, capabilităţilor şi echipamentelor anănghisiti, cata cumu şi aranjamentele uidisiti di comandă şi control. Tru ţi mutreaşti Ucraina, cara la Bucureşti, tru 2008, Aliaţllii apufusiră că ea va s’hibă membru NATO, la Vilnius aestu angajamentu lipseaşti s’hibă dus ma latgu, lugurseaşti preziccentulu român.

Cultură şi sport

Monopolu cultural a stămânăllii, unu nicontestat di vărnu, easti a Festivalului Internaţional di Teatru di la Sibiu, agiumtu la a 30-a ediţie. Tu kirolu a festivalului, căsăbălu transilvan ţi poartă marca a clirunumiillei saxone nu doarme. Haristusită a sălilor teatrului Radu Stanca, spaţiilor niconvenţionale, băseriţlor, păzărloru şi geadeiloru a lui medievale, Sibiulu fu, disnău, nicukirlu filotimu a artilor spectacolui. Milli di artişti şi suti di evenimente adusiră harauă tru arada a Festivalui, disvărtitu sum semnulu a “Miracolului”, tema aleaptă tră actuala ediţie. Tru sportu, evenimentul a săptămânălleii fu audierea a giucătoarei române di tenis Simona Halep di către instanţa ţi giudică acuzaţia di dopaj ţi ălli si adusi tru sumedru anlu ţi tricu. Fură meşi mulţă şi di mari hargi ti cariera-a sportivăllei cari va s’umplă tru yismăciuni, 32 di ani şi cari işi ditu Top 50 tră atea că numata putu s’llia parti la turnee. Fostu numiru ună mondial şi diplo amintătoari di Grand Şlem, Halep va s’aibă tru meslu alunaru un prim verdictu.

Autoru: Stefan Stoica

Armânipsearea: Taşcu Lala