Ma mărli evenimenti a stămânăllei ţi tricu 06.11 – 12.11. 2022 Sumar: Prez

Prezidentulu Klaus Iohannis tru Egipt

Roxana Vasile, 14.11.2022, 19:11

România va s’aibă hăiri di un împărmut di aproapea 3 miliardi di dolari tră proiectarea şi finalizarea unităţilor III şi IV ale Centralei Nuclearelectrice di la Cernavodă, ditu sud-estul a văsiliillei. Prezentu, săptămâna aesta, tru Egipt, la Sharm El-Sheikh, la Conferinţa Naţiunilor Unite mutrinda alăxerli climatice, prezidentulu Klaus Iohannis lo parti la evenimentul di dipuneari a cărţăloru di naeti mutrinda împrumutul di partea US Exim Bank. El și spusi, tru context, andruparea tră continuarea demersurlor comune româno-americane di promovare a securitatillei energetice, tru paralel cu băgarea tru lucru a obiectivelor tru materie di alăxeri climatice, dizvoltarea surselor regenearabile şi a energiei nucleare hiinda elemente-cheie tru realizarea cu succes a tranziţiei verardi. Di altă parti, la Conferinţa ONU mutrinda alăxerli climatice, prezidentulu Iohannis spusi că Bucureștiul andrupaşti, acutotalui, rolu di lider asumat di Uniunea Europeană tru ţi mutreaşti limitarea a alăxerloru climatice. ʺLipseaşti s-asiguripsimu ună tranziţie climatică ordonată, cu multiple beneficii, investiţii tru cercetare, dizvultare, inovare, dizvultarea economiei veardi şi crearea di noi locuri di lucruʺ – a punctat Klaus Iohannis.

Nomurli ali justiţie – constituţionali

Curtea Constituţională ali Românie nu apruke, ñiercuri, sesizările dipuse di formațiunile parlamentare di opoziție USR și AUR, cum şi di Avocatlu a Popului la ateali trei Legi ale Justiţiei, tora ma ninti adoptate di Parlamentu. Easti zborlu di Nomlu mutrinda statutlu a giudicătorilor şi procurorilor, Nomlu organizării judiciare şi Nomlu Consiliului Superior al Magistraturii. Prezidenta interimară a Senatlui, liberala Alina Gorghiu, spusi ti apofasea a CCR ca hiindalui corectă şi hirească, aducanda aminti că obiectivul României easti, tru aistu kir, scutearea a Mecanismului di Cooperare şi Verificari, pritu cari Bruxelles-ul monitorizeadză funcţionarea a statului di drept tru România nică di la admiterea tru Uniunea Europeană, tru 2007. Di tradzearea mana aq alustui mecanism tani aderarea României la spaţiul Schengen. Opoziţia cafta, ama, a prezidentului Klaus Iohannis s-nu promulgă Nomurli ali Justiţie, acă declarate constituționale, şi s’aşteaptă avizlu ali Comisie di Veneţia.

Cristearea a toclui di politică monetară

Banca Naţională a României a luat, marţi, ndaua deicizii importante. U criscu rata a toclui di politică monetară la 6,75% pi an, di la 6,25%. U criscu şi rata a toclui tră facilitatea di creditare, cum şi rata a toclui tră facilitatea di depozit. Banca Centrală nica apufusi s-ţănă cama sertu controlul ti lichidităţii di pi păzarea monetară şi s-ţănă nivelurli actuale a ratelor rezervelor minime obligatorii tră pasivele tru lei şi tru valută a instituţiilor di credit. Tu ahurhita a alustui an, toclu-clleaie eara la nivelul di 2% pe an. Cristearea a lui s’exighisesaşti pritu atea că energia electrică şi alimentele tut ma scumpe alinară inflaţia, tru yismăciuni, la aproape 16%. Specialiștilli s’așteaptă ca inflaţia s’crească tu bitisita a aluştui an, deapoa s’intră pi ună traiectorie descedentă, tra s’dipună sum 10% tru primul semestru ditu 2024.

Acord mutrinda plafonarea a păhadzloru la energie

După multili muabeţ, liderllii PNL, PSD și UDMR ditu coaliția la guvernare la București agiumsiră, săptămâna aesta, la un acordu mutrinda ună nauă plafonare a păhadzloru la energie. Pruviderrli, cari va s’bagă tru lucru anlu ţi yini, îlli mutrescu tru amprotusa pi aţelli cari au un consum di curent ma mare di 255 kWh pi mesu anănghisiţ s’păltească, tru prezent, facturi mltu mări. Ase, di la 1 di yinaru, consumatorlli casniţ cari năstrecu plafonul di 255 kWh, ama şi mărli companii va s’păltească un păhă fixu di 1,30 lei pi kWh (aproapea 26 di eurocenți). Tutunăoară, ntreprinderli ñiţ şi di mesi, industria alimentară şi atea farmaceutică, cum şi lăcaşurile di cult va s’păltească 1 leu pe kWh (aproapea 20 di eurocenți). Tru ţi mutreaşti păhălu la gaze naturale, aestu armâne nialăxitu — muştiradzlli casniţ va s’păltească 31 di bani (aproapea 6 eurocenți) pe kilowatt-oră, iara atelli non casniţ, 37 di bani (aproapea 7 eurocenți).

Electricitate tră Republica Moldova

Uniunea Europeană va s’da ali Republicii Moldova un agiutoru di 250 di milioane di euro tră năstriţearea a crizei energetice, ditu cari 50 di milioane tră compensarea facturilor. Hăbarea fu faptă di preşedituta Comisiei Europene, Ursula von dir Leyen, cari eara dusa, gioi, la Chişinău, tru un nou gest di andrupari andicra di ñica Republică, vartosu agudită di consecinţele a polimlui ali Rusiei contra ali Ucrainei. Statul majoritar românofon s’ampuliseaşti cu ună criză energetică fără preţedentu, după ţi concernul rus Gazprom ñîcură cabaia livrărli. Ripublica Moldova armasi şi fără curentul electric pe cari lu ancupăra ditu Ucraina şi ditu regiunea separatistă rusofonă Transnistria, ase că tora, pisti 90% ditu necesarul a llei di energie easti importat ditu România. Uidisitu cu ministrulu di Externe, Bogdan Aurescu, România agiută Republica Moldova şi cu furnizarea di păcură şi lemnu di foc. Tutunăoară, Guvernul român aprobă 130.000 di metri cubi di lemnu di foc la căftarea a Chişinăului.

Un nou punct di sinuru anamisa di România și Ucraina

Premierul român, Nicolae Ciucă, lo parti, gioi, deadunu cu omologlu ucrainean Dinys Shmyhal, la dişcllidearea a punctului vamal Vicovu di Sus – Krasnoilsk. Easti primlu româno-ucrainean cari s-dişcllidi ditu 1999 şi primul anamisa di Ucraina şi un stat membru al Uniunii Europene după declanșarea agresiunii militare ruse ditu Ucraina. Punctul di yimbruki va s’licşureadză tranzitul di persoane şi parmatii anamisa di Ucraina şi România, ama si cata văsiliili ali Uniunii.

Autoru: Roxana Vasile

Armânipsearea: Taşcu Lala