Eveniment Top – 12.03.2016

România, crișteari di turlii icunumicâ și urfan‘i

Roxana Vasile, 14.03.2016, 14:05

România agiumsi, anamisa di Suedia, Cehia şi Slovacia, treia mari crișteari icunumicâ dit Uniunea Europeanâ tu aței dit soni trei meși a anlui ți tricu, dupu cum s-aspuni tu Ofițilu European ti Statisticâ, Eurostat. Analişțâl‘ii icunumiț dzâc că fenomenlu fu agiutat di consum — cu 15% ma mari tu 2015, ti ațea că amintatițli criscurâ și taxili scâdzurâ, maxus la TVA.

România easti, di an‘ì di dzâli, tu frâmtea a criștearâl‘ei icunumicâ la nivel european. Ama, tu idyul chiro, vâsâlia easti ș-tu un top a urfanâl‘ei și aestu lucru aspuni că turlia di crișteari nu easti bunâ ti popul – dzâți Comisia Europeanâ Caplu a Reprezentanţâl‘ei ali Comisii Europeanâ Bucureşti, Angela Filote, dzâsi: Aestu lucru a n‘iea în‘i dzâți că turlia di crișteari icunumicâ di tora dit Românii nu lucreadzâ ti popul, câ țe, vâsâlia creaști, ama cetăţeanlu armâni tut oarfân. Or, aestu nu easti un model di crișteari a curi noi sâ-i dăm curagiu — nu easti un model cari s-îi adarâ pi cetăţen‘i s-bâneadzâ ma ghini.

Comisia Europeanâ lâ dzâți a autorităţlor s-mutreascâ ghini trei domenii di mari simasii: ahurhearea disnău a investiţiilor, duțearea ninti a alâxerilor di turlii structuralâ şi apruchearea di politiț bugetari ghini cumândisiti.

Curtea Constituţionalâ şi SRI

Consililu Suprem di Apărari ali Vâsâlii fu adunat, Viniri, tu andamusi extraordinară, ta s-veadâ urmărili a apofasilor ali Curti Constituţionalâ. Aestu dit soni apufusi că easti paranom ca Servițilu Român di Informaţii s-ascultâ moaubeț di pi tilifoni tu cazuri penali.

Prezidentul ali Curti Constituţionalâ, Augustin Zegrean, dzâsi că autorităţli afectati di apofsea CCR lipseaști mași s-andreagâ catandisea ca nițiunlu dit aței cari adrarâ fapti penali s-nu ascapâ nipidipsiț: “Ştiţ că tu Anglia nu pot s-hibâ ufilisiti moaubețli pi tilifoni ca probâ tu proțes? Canâ nu fu pânâ tora bâgat ahapsi mași pi timeilu a unâl‘ei înregistrări. Maca înregistrarea nu easti andrupâtâ di probi, canâ nu poati s-hibâ condamnat. Cum, tora, dupu apofasea CCR, anchetili tu n‘ii di dosari și maxus di arușfeti, pot s-hibâ tu piricul, parchetili dit Românii câftarâ criștearea a bugetilor cu dzăț di milioani di euro, ama și scutearea di pi lucru a suti di ofiţeri di poliţii giudițiarâ cari lucreadzâ tu aestâ domeni.

Și ministurlu di Giustiții, Raluca Prună, zburâ și hâbârisi că Executivlu afă unâ andridzeari, unâ soluții cari s-limpidzascâ sistemlu: Soluţia ti cari zburaști Guvernul easti ufilisearea a infrastructurâl‘ei, cari easti a SRI, ama cu eliminarea a tutulor intervenţiilor dit partea aluștor şi cu implicarea maxus a procurorlui şi ali Poliţii Giudițiarâ, icâ a aților organi cari sunt di câftari penalâ şi ti cari Curtea Constituţionalâ dzâsi că mași eali pot s-bagâ tu practico ahtări meatri di vigl‘eari.

Organizaţiili ti apărarea a îndrepturilor a omlui minduiescu că apofasea a giudicâtorilor constituţionali easti ghnivinitâ şi câ impactul mutrinda dosarili penali va s-hibâ mași di oarâ, temporar, iara problemili va s-andreagâ.

Premierlu Cioloş – Bruxelles şi Olanda

Dupu ți luă parti, Luni, la summit-lu UE-Turchia mutrinda catandisea a refugiaţlor, premierlu român, Dacian Cioloş, s-andamusi, tut Bruxelles, cu secretarlu general al NATO, Jens Stoltenberg, a curi îi dzâsi că Bucureştilu ari nâdia ca Aliaţii s-creascâ putearea pi partea esticâ şi tu zona a Amarâl‘ei Lai. România va s-aibâ borgea s-creascâ lucurlu deadun cu vâsâliili dit regiuni membri NATO — Vâryâria şi Turchia.

Ma multu, premierlu Cioloş dzâsi că va ca Guvernul român s-da, di anlu ți yini, 2% dit Produslu Internu Brut ti apărari. Dupu Bruxelles, protlu-ministru dusi și Olanda, vâsâlii cari țâni prezidențil‘ia ali Uniuni Europeanâ. S-adună cu ofițiali, ama şi cu reprezentanţâ dit comunitățli di român‘i dit Vâsâliili Di-nghios. Soțietatea româneascâ poati s-și ia borgea, fârâ ta s-hibâ vigl‘eatâ di nafoarâ, ti alumta contra a arușfetâl‘ei și ti independența ali giustiții — dzâsi premierlu Cioloş, tu moaubețli a lui di Haga cu omologlu Mark Rutte. Aștiptatâ, prota, tu meslu Marțu, 2011, intrarea ali Românii tu spațiul di libirâ urdinari Schengen fu amânatâ ti furn‘iea că nu fu apruchiatâ di nâscânti vâsâlii membri, cum easti Olanda, cari minduia că sistemlu giudițiar nu easti ahât efițientu

Prezidentul ali Românii, tu Israel şi Palestina

Caplu ali vâsâlii, Klaus Iohannis, s-dusi, stâmâna aestâ, Israel şi Palestina. Ierusalim, el îi dzâsi a omologlui a lui, Reuven Rivlin, că ti Românii easti di marii simasii ligâtura ayoriea cu Israelul, iara vizita lui aclo mutreaști s-tin‘iseascâ arada a aților 68 di an‘i di ligâturi diplomatiți și maxus s-zburascâ ti yinitorlu a lucurlui deadun.

Dauli vâsâlii s-aschicâsescu ghini pi temi mutrinda catandisea internaţională di tora, adâvgă el, spunândalui că ti asiguripsearea a sicuritatâl‘ei a Israelului, nu ari compromisuri. Gioi, câsâbălu Ramallah, la andamusea cu prezidentul ali Autoritati Palestinianâ, Mahmoud Abbas, Klaus Iohannis dzâsi că tu zonili aguditi di polim — icâ di baia niachicâseri, lipsescu soluții di turlii politicâ şi baia eforturi ta s-da nâdii a poplui.

Klaus Iohannis: Minduim că lucurlu di nai ma marea simasii ți lipseaști mutrit tora easti adrarea a unâl‘ei apunti ta s-creascâ pistusinea dintrâ părțâ Aștiptărli a poplui palestinian ta s-bâneadzâ arâhati tu vâsâlia lor, pot s-agiungâ dealihea mași prit soluţii cari s-hibâ apruchiati și asumati di dauli părţă. Și liderlu Palestinian s-aspusi ti aflarea a unâl‘ei soluții ti arâhati, icâ ti andriptati şi aver, şi dzâsi că nu aproachi zurbâlâkea și extremismul iți cari s-hibâ furn‘iea a lor.