Eveniment Top – 11.01.2014
România Internațional, 10.01.2014, 13:14
Aţel di ma ninti premier roman, Adrian Nastase, disnău tu hapsi
Aţel di ma ninti premieri român, Adrian Năstase, s-turnă tu hapsi, la aproapea 10 meşi di cându fu libirat dupu unâ pideapsâ ti aruşfeti. Luni, aţel ţi fu prot-ministru ali Românii tu chirolu 2000-2004 fu pitricut di instanţa supremâ la 4 an’i di hapsi cu executari ti luari di pâradz şi şantaj. Tu aestu caz, luă unâ pideapsâ la hapsi, ama cu suspendari, şi înveasta lui, Dana Nastase. Instanţa supremâ apufusi s-li’a, s-confiscâ di la doil’ii vârâ 400 di n’ii di euro. Tu minduita a procurorilor ali Direcţii Nationalâ Antiaruşfeti, Adrian Năstase câftă şi luă, prit muleari-sa, pâradz ţi nu earau a lui – vârâ 630 di n’ii di euro. Adrian Nastase dzâţi că dosarlu a lui easti unâ comandâ di turlii politicâ şi că pideapsa easte, cităm “unâ răzbunari ici îndreaptâ”. Idyea mindui şi liderlu PSD, premierlu Victor Ponta, cari dzâsi că Nastase fu, nica dit 2005, prota ţintâ a duşmanului a lui politic, prezidentul Traian Băsescu.
Diputat roman – arestat ti aruşfeti
Diputat al PC (la puteari), Gheorghe Coman, fu arestat ti îndauâ dzâli, tu un caz procurorl’ii ali Direcţii Naţionalâ Antiaruşfeti ăi aduc câbati că şi-uflisi ipotisea ta s-li’a pâradz ţi nu earau a lui. Pi di altâ parti, aţel di ma ninti ministru român di Agriculturâ, Stelian Fuia (PDL, tu opoziţii) easti câftat penal ti abuz tu lucru. Procurorl’ii antiaruşfeti îi aduc câbati di vindearea, tu 2005, a nâscântor imobili dit patrimonilu a staţiunâl’ei di cercetari ţi u cumândisi, acţiun’i prit cari s-aspuni că şi-agiutâ sora şi cumnatlu.
Libiralizarea a pâzarâl’ei di lucru ti român’i şi vâryâri — temâ ti cari nica s-azburaşti tu ma multi vâsâlii europeani
Comisia Europeanâ hâbârisi că nu avu pânâ tora, niţi un semnu di partea a statilor membri, maxus Marea Britanii icâ Ghermânia, mutrinda unâ aşi-dzâsâ invazii a român’ilor şi a vâryârilot dupu libiralizarea a pâzarâl’ei di lucru la 1 di Yinaru. Frândzâ di ziari, policien’i di la puteari şi dit opoziţii, ama şi cetăţen’i di dit dauli vâsâlii şi-aspusirâ gailelu ţi lu-au câ ţe pistipsescu că român’ii şi vâryârii va li da pisti cap tuti sistemili a lor di agiutor soţial. Guvernul di Londra bâgă tu practico meatri ta s-limiteadzâ acţeslu a imigranţâlor la agiutoarili soţiali. Cabinetlu a cancelarlui gherman, Angela Merkel, mutreaşti şi el s-li’a îndauâ idyea apofasi decizii ta s-nu îi-alasâ pi imigranţ s-intrâ şi s-li aspargâdi sistemili di agiutoari di turlii soţialâ.
Protili lucri ţi adrari ti lu mutreaşti prezidentul grecu tu ipotisea di UE – prezentati şi Bucureşti
Gârţia acâţâ ofiţial, tu aestţ stâmânâ, ipotisea di prezidentu semestrial ali UE şi şi-aspusi cari suntu protili lucri ţi caftâ s-li-ndreagâ. Aestu lucru fu înreghistrat şi Bucureşti, dinâintea a ministrului di Externi, Titus Corlăţean. Promovarea a creştearâl’ei a coeziunâl’ei şi stabilitatâl’ei, împrustarea UE, ama şi multi altili suntu priorităţli ali prezidentului elen a forlui comunitar, dzâsi ambasadorlu grecu la Bucureşti, Grigorios Vassiloconstandakis. Alţâ scupadz suntu dânâsearea şi n’icşurarea ali migraţii paranom, gestionarea a sinurilor şi putearea di urdinari a cetăţen’ilor UE. Caplu ali diplomaţii di Bucureşti deadi asiguripseri că Gârţia poati s-aflâ agiutor tu Românii tu ţi mutreaşti agenda europeanâ”. Pi di altâ parti, România va s-ducâ ninti acţiun’ili mutrinda tin’isearea a sinfuniilor di turlii politicâ mutrinda intrarea tu Schengen. Corlăţean adusi aminti că Bucureştiul tin’isi criteriili tehniţi limpidz cari ţân di acquis-lu auştui spaţiu di libirâ urdinari. Vâsâlii dit UE nu aproachi intrarea ali Românii tu aestu spaţiu şi-aduc dinâinti reformili ici alâxiti dit giustiţia româneascâ.
BNR n’icşurâ dobanda di politicâ monetarâ şi ratili a rezervilor minimi ţi lipsescu la lei şi valutâ
Banca Naţionalâ ali Românii n’icşurâ, N’iercuri, ţinţea oarâ, unâ dupu alantâ, dobânda di referinţâ tu unâ nauâ câtâpâţiri ti ahurhearea a creditarâl’ei. Rata a dobândâl’ei di politicâ monetarâ agiunsi la un nou minim isturic, di 3,75% pi an, di la 4%. Tu idyul chiro, furâ n’icşurati şi ratili a rezervilor minimi ţi lipseascu la lei, di la 15 la 12%, şi rateli a rezervilor minimi ţi lipsescu la valutâ di la 20 la 18%. Aestu suntu pâradzl’ii pi cari instituţiili bancari comerciali lipseaşti zorlea s-li ţânâ tu banca ţentralâ. Analişţâl’ii minduiescu câ apofasili BNR va s-dişcl’idâ calea câtâ finanţarea ali icunumii, că va s-agiutâ instituţiili bancari cu ma multi lichidităţ, ama aesti efecti va s-veadâ pisti 10-12 meşi. Dupu ţi – tu 2013 – lelu avu nai ma buna evoluţii tu raportu cu euro dintrâ tuti monedzli dit spaţiul comunitar, tu 2014 ahurhi cu stângul. Moneda româneascâ tut scâdzu, tricânda di praglu psihologic di 4,5 lei ti un euro şi ajungânda la nai ma scâdzutlu nivel dit aţei dit soni şasi meşi.
Apriduţearea: Cristina Mina
